De mogelijkheden om wat aan de inflatie en de rente te doen zijn zeer beperkt. Demissionair minister Hoekstra van Financiën (CDA) kon na een debat met de Eerste Kamer alleen maar beamen dat de Europese Centrale Bank niet veel kan doen. Hij heeft de andere ministers van de landen die de euro gebruiken wel gevraagd om een studie. “Ik heb geen idee of de inflatie oploopt, maar we moeten ons op alles voorbereiden.”

Hoekstra werd uitgedaagd door senator Van der Linden van de groep Nanninga en PvdA-er Ferd Crone om zich over de rente en inflatie uit te spreken tijdens het jaarlijkse debat over de rijksbegroting.
“Het zou verstandig zijn om de rente in stappen te verhogen”, begon Van der Linden. “Echter de huidige extreem lage rente is voor veel Zuid-Europese economieën met gigantische staatsschulden nodig om überhaupt het hoofd boven water te houden.” Een renteverhoging zou volgens Van der Linden desastreus uitpakken voor landen als Italië, Griekenland en Spanje, met enorme schulden tot gevolg.

“De ECB heeft zich enorm in de nesten gewerkt en zit nu gevangen. Door geld bij te drukken ontstaat superinflatie. Ermee stoppen zorgt voor een gigantische schuldenberg, waardoor half Zuid-Europa failliet gaat en er een domino-effect ontstaat.”

Steun

Het CDA is het met Van der Linden eens. Woordvoerder Niek Jan van Kesteren: “Wij komen voor vragen te staan, waarvoor de antwoorden die wij hadden niet meer passen.” Hij pleit voor nieuwe wegen, misschien wel nieuwe afspraken over hoeveel schuld een land mag hebben. “De huidige normen komen uit een andere tijd en zijn niet meer valide.”

“De lage rente ontwricht de woningmarkt. Een renteverhoging, als de inflatie blijft, zou helpen om de oververhitting van de economie tegen te gaan.” Maar nu de Europese Centrale Bank heeft gezegd de rente voorlopig niet te verhogen, pleit het CDA er voor om niet te gek te gaan doen, door bijvoorbeeld de aftrek van de hypotheekrente af te schaffen.

Gekwalificeerd

Minister Hoekstra vindt zichzelf niet degene die ‘het meest gekwalificeerd is’ om daarover toekomst-prognose te doen. “Ik denk wel dat het altijd verstandig is om je af te vragen wat de verschillende What If-scenario’s zijn. Maar hij erkende dat een hogere inflatie uiteindelijk effect heeft op de rente.

“Er zitten wel plussen en minnen aan. Zo gaat dat nou eenmaal in de economie. Denk aan de discussie over de pensioenen. Er zijn partijen die best uitkijken naar een wat hogere rente. Maar denk ook aan de overheidsfinanciën. We betalen nu heel erg weinig rente. Ik kan mij nog herinneren dat we een aantal jaar geleden ongeveer 6,5 miljard aan rente betaalden over een veel kleinere begroting. Nu is dat bijna de helft, 3,5 à 4 miljard.”