17.10 uur: Eurovisie

Voor wie nog niet klaar is met vlaggen wapperen vandaag staat er vanavond nog iets speciaals op het programma. De een verheugt zich er al maanden op, de ander komt er waarschijnlijk nu pas achter. Het Eurovisiesongfestival gaat beginnen.

Om 21.00 uur start vanavond de eerste halve finale van het Europese muziekwedstrijd. Omdat Oekraïne de laatste keer won, zou het eigenlijk daar moeten plaatsvinden. Maar vanwege de oorlog is het verplaatst naar het Engelse Liverpool.

Nederland doet ook mee vanavond. Mia Nicolai en Dion Cooper zijn met Burning Daylight als een-na-laatste aan de beurt.

Hiermee sluiten we de liveblog van 9 mei, Dag van Europa, officieel af.

16.50 uur: Rutte in Europa

Tijdens het Maliecafé gaat het over de rol van Rutte in Europa. In eigen land is hij vaak kritisch op Europa, maar in Brussel is hij redelijk pro-Europees. Boekenstijn stelt dat zijn status ook anders is. “Anciënniteit speelt een grote rol in Brussel. Hij is een bruggenbouwer puur sang en dat wordt gewaardeerd in Europa. In Nederland zijn de mensen soms wat kritisch op Brussel, dus dan moet hij een andere pet opzetten.”

Het gesprek gaat ook over hoe Nederland het Europese debat aanvliegt. Van Keulen stelt onze manier van debatteren in Europa ter discussie.

“Waarom debatteren we over ons standpunt in alle openheid in de Tweede Kamer? We moeten daar een debat over voeren. Er zijn voor- en nadelen. Een debat achter gesloten deuren betekent minder transparantie, maar kan onze onderhandelingspositie soms versterken. We moeten die vraag wel stellen.”

16.00 uur: Volt in Maastricht

In de stad die zichzelf soms de tweede hoofdstad van Europa noemt, Maastricht, ging Volt op pad ter ere van Europadag. In de druipende regen liepen een twintigtal lokale Volters de stad door naar het stadhuis, waar de Europese vlag bijna iedere dag naast de Limburgse en Maastrichtse vlaggen wappert. De Nederlandse is alleen op speciale gelegenheden te bekennen.

Later vandaag organiseert Volt nog een paneldebat in Hotel L’Empereur bij het station. Ze gaan het hebben over de toekomst van Europa.

15.50 uur: Maliecafé

In de Malietoren spreken Tim De Wit en Arend Jan Boekenstijn zo met onze columnist Mendeltje van Keulen over de interne markt. Tijdens dit maliecafé, georganiseerd vanuit VNO-NCW, spreken ze over de trends, bedreigingen en verbeteringen van de interne markt. Onder grote belangstelling, maar liefst 150 mensen hadden zich aangemeld. Nu is de zaal nog leeg.

14.30 uur: Scholz niet eens met Macrons visie over China

Tijdens zijn toespraak in het Europees Parlement blijft de Duitse bondskanselier Olaf Scholz voorzichtig over China. Ondanks het feit dat China een rivaal van de EU is, stelt Scholz dat het ook een belangrijke partner blijft. Scholz wil dan ook geen volledige ontkoppeling, maar een “verstandige risicobeheersing”. Daarmee lijkt Scholz zich te verzetten tegen de Franse president Emmanuel Macron, die steevast felle taal uitte tegen China.

Toch ziet ook Scholz dat China zich steeds meer opwerpt als concurrent van de EU. Daarom moet de EU haar afhankelijkheid van China wel verminderen. Dat kan het volgens hem doen door meer partnerschappen en handelsovereenkomsten te sluiten met landen in Afrika, Azië en Zuid-Amerika.

13.30 uur: Europadag op Twitter

Wie viert Europadag? Daar kom je achter door een blik op Twitter te werpen. Hier alvast een kleine greep uit wat er deze ochtend al voorbij kwam.

Minister van Financiën Sigrid Kaag (D66) noemt Europa “een bastion van vrijheid en menselijke waardigheid”. Ze noemt de EU het meest succesvolle voorbeeld van internationale samenwerking.

Ook het twitteraccount van BBB Europa maakt van de gelegenheid gebruik. Zij organiseren een prijsvraag. ‘Weet u nog waarom deze dag gevierd wordt?’

Lees ons blog zou ik zeggen en maak kans op de prijs van BBB. Wat dat precies is, is nog niet duidelijk.

GroenLinks zegt op Twitter niet voor meer of minder Europa te zijn, maar vooral voor een groener en socialer Europa. Het account verwijst meteen even naar een aantal successen van GroenLinks-Europarlementariërs.

Denk daarbij aan een wet over kunstmatige intelligentie, misstanden bij de Europese grens- en kustwacht Frontex en de uitstoot door de luchtvaart.

12.30 uur: Russen vieren Overwinningsdag

Terwijl de EU haar Europadag viert, staat Rusland stil bij Overwinningsdag. Dat is de dag waarop de Sovjet-Unie Nazi-Duitsland versloeg in de Tweede Wereldoorlog. Tijdens een speech op het Rode Plein haalt president Poetin opnieuw fel uit naar het Westen: “De westerse elites zaaien tweespalt in de samenleving en zetten mensen tegen elkaar op.”

Verder benadrukt Poetin dat Rusland “zoals de meeste mensen op deze planeet een vreedzame en veilige toekomst wil.” Volgens de president is het dan ook het Westen die de bloedige conflicten uitlokt en is er een oorlog tegen Rusland begonnen. Volgens Poetin staat zijn hele land achter “de speciale operatie” in Oekraïne.

11.30 uur: Scholz in Straatsburg

Hoog bezoek in Straatsburg vandaag: de Duitse bondskanselier Olaf Scholz gaat in debat met Europarlementariërs. “Deze Europadag herinnert ons eraan om samen te werken om voor vrede en welvaart te zorgen voor alle Europeanen”, vertelt hij tegen de pers. “De Russische aanvalsoorlog tegen Oekraïne is duidelijk een aanval op onze Europese normen en waarden.”

Scholz benadrukt dat we tegelijkertijd ook voor andere uitdagingen staan, zoals klimaatverandering en toenemende migratie: “Om daarmee om te gaan moeten we betere relaties met de rest van de wereld uitbouwen, in het bijzonder met Azië en Afrika.” Scholz stelt daarbovenop dat het tijd is dat de EU ook echt een geopolitieke unie wordt.

Met Parlementsvoorzitter Roberta Metsola heeft Scholz het daarom eerder vandaag al gehad over institutionele hervormingen: “We moeten klaar zijn voor de uitbreiding van de EU.”

11.05 uur: MKB Nederland wil aparte Eurocommissaris voor interne markt

Naast de dag van Europa is het ook het jubileumjaar van de interne markt. Het concept waardoor mensen, goederen en diensten vrij door Europa kunnen reizen. In het Huis van Europa in Den Haag wordt teruggeblikt op 30 jaar interne markt, maar ook vooruit gekeken. Vertegenwoordigers van VNO-NCW, MKB Nederland, de Europese Commissie en het ministerie van Economische Zaken en Klimaat delen hun visies. Wat ging er goed en wat kan er nog beter?

Een van de verbeterpunten volgens Frederik van Til, beleidssecretaris van VNO-NCW | MKB Nederland is dat de interne markt een chefsache wordt. Hij vraagt zich af waarom er geen aparte Eurocommissaris voor Interne Markt is die zich alleen met een gelijk speelveld bezighoudt. Thierry Breton, de Europese Commissaris voor Interne Markt, heeft nog meer dossiers onder zijn hoede. VNO-NCW | MKB Nederland ziet liever dat de nieuwe Eurocommissaris zich alleen focust op het gelijke speelveld voor ondernemers, zonder andere dossiers ernaast.

Maurits Pino, adviseur van de Europese Commissie, ziet graag meer verordeningen in plaats van richtlijnen op het gebied van de interne markt. Richtlijnen geven nog veel ruimte aan de lidstaten, terwijl verordeningen strikter zijn. “Zo voorkom je concurrentievervalsing en maak je een gelijker speelveld. Er moeten minder onderlinge verschillen komen. Om dat te bereiken zijn verordeningen een geschikter middel.”

10.30 uur: Vissers protesteren

Ook op zee is Europadag belangrijk. Europese vissers grijpen de dag aan om zich te laten horen over de nieuwe Europese plannen om bodemvisserij in bepaalde zeegebieden te verbieden.

Bepaalde soorten vis worden gevangen door netten met een ketting ervoor over de grond te slepen. Door de ketting zwemmen de vissen omhoog en worden ze in het net gevangen. Maar vangen is niet het enige, andere zeedieren raken gewond en het kan het leven op de zeebodem verstoren. Dat moet minder, zegt de Europese Commissie.

Vanaf 12.00 uur gaan de vissers dus in protest. Een aantal vissers wordt in Brussel verwacht terwijl in Frankrijk gesproken wordt over het blokkeren van havens.

10.00 uur: Rel van de dag

De eerste rel is er ook al op deze Europadag. Op 9 mei organiseert de Europese Unie op haar ambassades altijd een receptie waar niet alleen het glas wordt geheven, maar ook toespraken worden gehouden. In Israël is de receptie afgelast, omdat de EU de Israëlische minister niet wil ontvangen. Minister van Nationale Veiligheid Itamar Ben-Gvir zou komen maar is omstreden en niet welkom.

“Spijtig genoeg hebben we dit jaar besloten de diplomatieke receptie te annuleren, omdat we iemand wiens opvattingen strijdig zijn met de waarden waarvoor de EU staat geen podium willen geven”, laat de EU-delegatie in Israël weten. Aangezien Israël weigert om iemand anders te sturen heeft de EU het besluit genomen.

Ben-Gvir, woont in een nederzetting in Palestijns gebied en is leider van een radicale anti-Palestijnse partij. Hij brengt regelmatig provocerende bezoeken aan omstreden heilige plaatsen, om daar de confrontatie met Palestijnen te zoeken.

9.00 uur: Von der Leyen in Kiev

Commissievoorzitter Ursula von der Leyen viert de Dag van Europa niet in Brussel, niet in Straatsburg maar in Oekraïne. Ze bezoekt de Oekraïense president Zelenski in Kiev.

In Oekraïne wordt vandaag ook de Dag van Europa gevierd. “Het is goed om terug in Kiev te zijn”, zegt Von der Leyen. Ze is blij dat Zelenski besloten heeft 9 mei te reserveren om stil te staan bij het Europese project.

Het bezoek is niet zonder gevaar. Rusland heeft Oekraïne de afgelopen dagen meerdere keren beschoten met drones en raketten. Vooral op 9 mei is het oppassen geblazen. In Rusland wordt die dag de overwinning gevierd op nazi-Duitsland en vandaag is de uitgelezen dag om in ieder geval iets van een overwinning aan de Russische bevolking te verkopen.

8:50 uur: Hijsen van de vlag

Attentie voor de vlag! In Den Haag wordt bij de Hofvijver de Europese vlag gehesen. Eigenlijk, de Europese vlaggen. Maar liefst 12 vlaggen gaan de lucht in. Daar moeten eerst de provincievlaggen eraf worden gehaald. Met wel wat belangstelling, ongeveer 25 man trotseerde de regen voor de aftrap van de Dag van Europa.

Zo ook de wethouder van Europese zaken in Den Haag Robert van Asten. “Ondanks dat het hijsen van een vlag vooral symbolisch is, is het wel goed om stil te staan bij waar Europa voor staat: Vrede en veiligheid en daar speelt Den Haag een belangrijke rol in en daar mogen we trots op zijn.”

8.30 uur: De dag van Europa

Het begon allemaal 73 jaar geleden, op 9 mei 1950. De Franse minister van Buitenlandse Zaken Robert Schuman hield een achteraf gezien historische toespraak. Hij pleitte voor een samenwerking tussen Frankrijk en Duitsland op het gebied van kolen en staal. Het werd de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS), het begin van de Europese Unie. Een economische samenwerking tussen twee aartsvijanden met als doel de vrede te bewaren.

Sinds 1985 wordt de ‘Dag van Europa’ gevierd en zo ook vandaag. In Luxemburg gaan de gebouwen van de Europese instellingen open en in Straatsburg, waar het Europees Parlement vandaag vergadert is het eveneens open huis. En wat Schuman precies zei, klik op het filmpje om terug in de tijd te gaan.