Bezorgkoeriers met grote groene of oranje rugzakken: ondertussen zijn ze niet meer weg te denken uit ons straatbeeld. Of neem nu de taxi-app Uber: populairder dan ooit. ‘Platformwerk’, werkzaamheden die via een online platforms wordt aangeboden, zit in de EU duidelijk in de lift. Volgens de Europese Commissie zouden er in de EU al meer dan 28 miljoen platformwerkers aan het werk zijn. Naar verwachting loopt dit tegen 2025 zelfs op tot 43 miljoen. 

Maar er is een probleem: het merendeel is officieel zelfstandige, terwijl ze in de praktijk nagenoeg in loondienst werken. Hierdoor genieten zij noch van de vrijheid van een zelfstandige, noch van de voordelen van een loonwerker zoals ziekteverlof, vakantiedagen of pensioenregelingen. 

Schijnzelfstandigheid

Minister van Sociale Zaken Karien van Gennip zat samen met haar Europese collega’s in Luxemburg om orde op zaken te stellen. En met succes: de lidstaten hebben een akkoord bereikt over de toekomst van platformwerken. 

“Dit akkoord is een belangrijke stap vooruit voor platformwerkers. Veel van hen zien zich genoodzaakt te werken als zzp’er, terwijl ze eigenlijk werknemer zijn”, vertelt de minister. “Nederland heeft daarom ingezet op een akkoord dat schijnzelfstandigheid tegengaat. Ook moeten platformwerkers meer zicht krijgen op de algoritmes die hun werk bepalen.”

Zeven criteria

Er komen een zevental criteria. Wanneer het platformwerk aan minstens drie van die criteria voldoet, moet de platformwerker officieel in loondienst treden. Voorbeelden van die criteria: er is een limiet op het loon van de werker, er bestaan voorschriften voor de kledij en de werker is niet volledig vrij om werk te weigeren.

Verder moeten de platformbedrijven meer duidelijkheid geven over de algoritmes van hun apps. Bijvoorbeeld over de manier waarop die algoritmes de prestaties van werknemers monitoren en welke gevolgen daaraan vasthangen.

Nu de lidstaten onderling hun positie hebben aangenomen, kunnen ze gaan onderhandelen met het Europees Parlement.