Nederland vindt dat bezittingen van rijke Russen die de Europese Unie in beslag heeft genomen, gebruikt moet worden voor de wederopbouw van Oekraïne. 

Na de ministerraad, die vanwege Hemelvaart vandaag plaatsvond en niet zoals gebruikelijk op vrijdag, zei minister Hoekstra van Buitenlandse Zaken: “Als de Europese Commissie tot een oplossing komt en de juristen vinden zich daarin, dan vind ik het gerechtvaardigd dat we dat moeten proberen.”

Bevroren tegoeden onteigenen

De Europese Commissie stelt vandaag een nieuwe wet voor die het mogelijk maakt om goederen en geld in beslag te nemen als de eigenaar de sanctiewetgeving overtreedt. Bijvoorbeeld wanneer een eigenaar zijn jacht, die aan de ketting is gelegd, toch probeert de Europese Unie uit te laten varen. Onder de nieuwe regels zou in zo’n geval het schip in beslag genomen kunnen worden.

Het gaat de Europese Unie alleen om bezittingen van personen of bedrijven. Russisch staatstegoeden bij Europese banken zijn uitgezonderd, omdat beslag leggen op staatseigendom van een ander land volgens het internationaal recht niet is toegestaan.

Volgens de Europese Commissie is er op dit moment voor 30 miljard euro aan Russische bezittingen in de Europese Unie bevroren. Deels gaat het om financiële tegoeden op banken, deels om zaken als schepen en vastgoed.

“We weten allemaal dat er straks tientallen miljarden, misschien zelfs wel meer, nodig zijn om dat land weer op te bouwen”, zegt Hoekstra. 

Moreel dilemma

Hij zou “dolgraag” het Russische geld dat zich in Europa bevindt, verrekenen met de kosten van de wederopbouw: “Dat biedt wel mogelijkheden voor de miljarden die nodig zijn voor de wederopbouw van Oekraïne.” Tegelijkertijd noemt Hoekstra het afpakken van geld dat “onterecht in de verkeerde zakken is gekomen” een “moreel dilemma”.

“De andere kant van de zaak is dat we in Nederland en in de Europese Unie het eigendomsrecht heel hoog in het vaandel hebben. En ook dat is volslagen terecht, want je wil nu juist niet een situatie hebben waarbij een politicus op een moment dat het hem of haar goed uitkomt met één pennenstreek kan zeggen: maar nu raken we aan het eigendomsrecht”, aldus Hoekstra die vandaag de naar Davos afgereisde premier Mark Rutte verving.