Per nachttrein vertrokken ze vanuit Polen naar de Oekraïense president Zelensky. Het bezoek bleef lang geheim. Pas vanochtend werd het bevestigd door een woordvoerder. Duitsland, Frankrijk en Italië steunen Oekraïne sinds de Russische inval wel militair en diplomatiek, maar volgens Zelensky slechts mondjesmaat.
Tijdens het bezoek leken eerst wat plooien gladstreken te moeten worden. Volgens Zelensky reageerde Duitsland veel te traag en wachtte het te lang met wapens sturen. De Franse president Macron scoorde geen punten omdat hij in gesprek bleef met de Russische president Poetin. De herhaalde opmerkingen van Macron dat Rusland niet “vernederd” mocht worden, konden op hoon uit Oekraïne rekenen.
Toetreding
Maar tijdens een persconferentie aan het einde van hun bezoek, waar ook de Roemeense president Klaus Iohannes aan deelnam, verklaarden de regeringsleiders dat Oekraïne wat hen betreft de status krijgt van kandidaat-lid van de EU.
Nederland zei tot nog toe geen volmondig ja tegen versnelde toetreding. “We zijn niet tegen. Maar het is ook niet zo dat we automatisch voor zijn”, zei premier Mark Rutte (VVD) vrijdag na de ministerraad. Hij vindt het belangrijk dat het toetredingsproces zorgvuldig gaat. Voorlopig wacht hij af wat de Europese Commissie voorstelt.
Die zal naar verwachting morgen (vrijdag) de formele kandidaat-status aanbevelen voor Oekraïne. Maar een definitieve beslissing moet unaniem door de 27 regeringsleiders van de EU worden genomen. Zij komen volgende week bijeen voor een Europese Top, maar een beslissing over mogelijke toetreding ligt officieel niet op tafel.
Bezoek verwoestingen
De regeringsleiders kregen een rondleiding door Irpin, een zwaar getroffen voorstad van Kiev.
Macron tweette erna over “stigmata van barbaarsheid” en “de heldhaftigheid van de Oekraïners”. “Oekraïne verzet zich. Het moet kunnen winnen.”
Ook de Duitse Bondskanselier tweette over zijn bezoek. “Net als #Boetsja is #Irpin allang een symbool van de onvoorstelbare wreedheid van de Russische oorlog, van zinloos geweld. De brute vernietiging in deze stad is een gedenkteken – deze oorlog moet eindigen”, schrijft bondskanselier Scholz boven zijn foto.