‘Het Eurovisiesongfestival is niet politiek’ is het mantra, maar afgelopen weekend bleek het tegendeel waar. Toeschouwers joelden de Israëlische kandidaat Eden Golan uit en na de diskwalificatie van de Nederlandse kandidaat Joost Klein, werd ook de Europese vlag verbannen uit de concertzaal in Zweden. De verbanning van de vlag lokte kritiek uit. Nederlandse Kamerleden en Europarlementariërs uitten hun mening op sociale media.
Eurovisie 2024
Even een samenvatting: het Eurovisiesongfestival van dit jaar was nogal beladen. Rusland mocht na de invasie van Oekraïne niet meer deelnemen aan het festival. Israël mocht dat nog wel, ondanks alle controverse rond de oorlog in Gaza. De deelname maakt mensenrechtenactivisten boos. Waarom mag een land dat sinds de oorlog in Gaza 35.000 doden op zijn geweten heeft, deelnemen aan een muziekfestival over vrede en eenheid, vragen ze zich af. Ook onder de kandidaten zelf was de onvrede te zien. De Ierse delegatie liep bijvoorbeeld weg, toen iemand een selfie wilde maken en vroeg of de Ieren iets tegen de mensen thuis in Israël konden zeggen. En ook Joost Klein stelde zich opstandig op tijdens een persconferentie waar ook de Israëlische Golan aanwezig was.
En dan was er ook nog de diskwalificatie van Joost Klein na een aanvaring met een producent. De organisatoren van het festival zeiden niets over de diskwalificatie tijdens de live-uitzending op zaterdagavond. Europese vlaggen mochten niet meer naar binnen. Door de outfit en het lied van Joost Klein werd de Europese vlag te veel geassocieerd met zijn act. Meer over de Europese vlag tijdens Eurovisie lees je in de column van Hanna Hosman.
Verontwaardiging
In Brussel klonk meteen kritiek. Eurocommissaris Margaritis Schinas (Bevordering Europese levenswijze) zei: “De Europese vlag verbieden tijdens het muziekfestival speelt de vijanden van Europa in de kaart.” Hij wil in gesprek gaan met de Europese Radio-unie EBU, die het songfestival organiseren. “Mensen zijn neergeschoten op het Maidanplein in Oekraïne voor het dragen van een Europese vlag.” Daar had de EBU wel even over na mogen denken, zegt hij.
Ook op X klonk commentaar. “De Europese vlag, die tijdens Eurovisie geweerd werd, is dezelfde als waarmee de Georgiërs zwaaiend de straat op komen”, zegt Europees recht professor Alberto Alemanno. De Georgiërs demonstreerden afgelopen weekend tegen een controversieel wetsontwerp dat “buitenlandse invloed” aan banden moet leggen. De tweet van Alemanno werd gedeeld door Nederlandse Europarlementariër Sophie in ‘t Veld.
Steun van rechts
Wie zich minder druk maakte over de Europese vlag? De rechterkant van de Nederlandse politiek. Zij hadden vooral een mening over de felle kritiek op de deelname van de Israëlische kandidaat. Europarlementariër Michiel Hoogeveen (JA21) zegt: “De mensen hebben gesproken. Muziek wint. Pro-Hamas-propaganda niet.” Hij heeft het over de hoge score die de Israëlische Golan kreeg van het Nederlandse publiek. Hoogeveen noemt het gejoel en de protesten rond haar deelname “niets meer dan antisemitisme”.
Ook Europarlementariër Rob Roos bemoeide zich met het muziekfestival. “Ik heb nog nooit Eurovisie gekeken, maar morgen ga ik stemmen op Eden Golan”, zei hij vrijdag voor de finale. “In wat voor wereld leven we wanneer een Joodse zangeres door 100 politiemannen geëscorteerd moet worden?”