De sociaaldemocraten in het Europees Parlement kunnen ermee leven dat het voorzitterschap van het Parlement in januari wordt overgenomen door de christendemocraten. “Zeker als het een vrouw is”, zegt Mohammed Chahim (PvdA) tegen Brusselse Nieuwe. 

Die uitspraak is een belangrijk signaal voor Esther de Lange (CDA), die op het punt staat te besluiten of ze zich officieel voor de functie kandidaat zal stellen. De christendemocratische EVP-fractie neemt volgende week woensdag een beslissing wie wordt voorgedragen om de huidige sociaaldemocratische voorzitter David Sassoli op te volgen. 

In het programma De Avondgasten dat de regionale Limburgse zender L1 vanavond uitzendt, zegt ze dit weekend onder het genot van een goede fles rode wijn een besluit te nemen.

De drie Europese topbanen

De voorzitter van het Europees Parlement is een van de drie topfuncties in Brussel, net als de voorzitter van de Europese Commissie en de voorzitter van de Europese Raad. Over de verdeling van de functies sloten de christendemocraten, sociaaldemocraten en liberalen na de verkiezingen in 2019 een politiek akkoord. De Commissie ging naar de christendemocraten, het Parlement naar de sociaaldemocraten en de liberalen kregen met de Belg Charles Michel voor het eerst het voorzitterschap van de Raad van regeringsleiders in handen.

Onderdeel van de deal was, dat aan het eind van de termijn van 2,5 jaar het Parlementsvoorzitterschap zou wisselen van de sociaaldemocraten naar de christendemocraten. Maar in Brussel geven politici van de verschillende groepen een verschillende uitleg aan die afspraak. Daarmee is het onzeker of het inderdaad tot een reshuffle komt. 

Sociaaldemocraten willen compensatie

Ook nu is met de hint van Chahim aan het adres van Esther de Lange, nog lang niet alles in kannen en kruiken. Er zal compensatie moeten komen als De Lange, of een andere christendemocraat, voorzitter wordt: “De sociaaldemocraten zijn de tweede kracht in de EU. Het moet wel in balans blijven”, zegt Chahim. Eén van de drie topbanen moet naar een sociaaldemocraat gaan. 

Het voorzitterschap van de Europese Commissie is vast in handen van Ursula von der Leyen (CDU). Maar anders dan haar termijn, loopt die van de liberale Michel bij de Europese Raad in de komende maanden af. Als het tot een wisseling komt in het EP, dan eisen de sociaaldemocraten het voorzitterschap van de Raad op. 

In dat geval staan de liberalen met lege handen. Zulk machtsverlies zal vice-fractievoorzitter Malik Azmani uiteraard willen proberen te voorkomen. Goed mogelijk dat de opmerking van Chahim een waarschuwing is aan het adres van zijn liberale landgenoot: weet waar je aan begint als je De Lange steunt. 

Een conflict over de verdeling van de topposities, kan grote gevolgen hebben voor de onderlinge verhoudingen tussen de partijen. Als het tot een escalatie komt, kan dat een negatief effect hebben op de wil tot samenwerking en daarmee de slagkracht van het Parlement beperken. Met haar ruim 20 jaar Parlementaire ervaring beseft Esther de Lange uiteraard wat de consequenties kunnen zijn van een vechtstemming. Juist in een jaar dat er cruciale beslissingen over de klimaatwetgeving op de agenda staan, zitten veel parlementsleden daar niet op te wachten.