Wanneer een project een positieve impact heeft op de samenleving, maar bij de bank niet op voldoende financiering kan rekenen, springt de EIB in de bres met gunstige leningen. Denk daarbij aan projecten die klimaatverandering tegengaan of innovatie stimuleren.
Maar nu Brussel sinds de oorlog in Oekraïne de eigen defensie-industrie wil opschalen, gaan er steeds meer stemmen op om de EIB ook mee in defensie te laten investeren. Maar dat gaat moeilijk binnen het huidige mandaat.
Dubbel gebruik
Tijdens een bijeenkomst van de ministers van Financiën heeft de EIB daar nu een plan voor gepresenteerd. Op dit moment mag de EIB investeren in de productie van goederen die zowel voor civiele als militaire doelen ingezet kunnen worden (zogeheten dual use). Denk hierbij aan bijvoorbeeld computerchips, drones of bepaalde chemische stoffen. De EIB heeft een budget van 6 miljard euro tot 2027 om in fabrikanten van deze producten te investeren, op voorwaarde dat meer dan de helft van van de producten een civiel doel zal dienen.
Abonneer je nu op de nieuwsbrief De week van de euro
Om in meer van deze dual use-goederen te kunnen investeren, stelt de EIB voor om die voorwaarde te schrappen. Verder wil de EIB in een groter aantal mkb-bedrijven die dit soort dual use-producten maken, investeren.
Goedkoop lenen
De Europese leiders en het Europees Parlement hadden de EIB in maart al opgeroepen om haast te maken, maar de ministers van Financiën, die de raad van bestuur vormen van de bank, zijn nog verdeeld over hoever de EIB uiteindelijk mag gaan met het investeren in defensiebedrijven.
Een aantal landen zijn bezorgd dat de bank zijn hoge status op de kapitaalmarkt verliest. Nu heeft de EIB een zogenoemde ‘triple-A status’. Dat betekent dat ze goedkoop geld kan lenen omdat de bank vertrouwd wordt door de financiële markten. Een lagere status kan betekenen dat het niet alleen moeilijker wordt om geld te lenen, maar ook duurder.
De EIB moet voor de zomer met nieuwe regels komen waarin staat onder welke voorwaarden ze geld kan en mag lenen aan defensiebedrijven. Op 21 juni zitten de 27 ministers van Financiën samen in hun hoedanigheid als bestuursleden van de EIB om de knoop door te hakken.
