De Europese Commissie stelde gisteren daarom voor om deze meerjarenbegroting een grondige opfrisbeurt te geven. “De uitdagingen van de afgelopen jaren hebben het vermogen van de Europese begroting om op een volgende crisis te reageren, uitgeput”, vertelt Eurocommissaris voor Begroting Johannes Hahn. “Als we in de toekomst nog op onze begroting willen leunen, is het nu tijd voor actie.”
Boodschappenlijstje
Wie de hand ophoudt, kan maar beter met goede argumenten komen om te onderbouwen waarvoor dat geld nodig is. Zo ook de Europese Commissie.
Oekraïne staat bovenaan het boodschappenlijstje van de Commissie. Een nieuw fonds voor Oekraïne ter waarde van 50 miljard euro moet ervoor gaan zorgen dat Brussel het land kan blijven steunen. De pot, die zou bestaan uit leningen en giften, moet Oekraïne ook gaan helpen bij de naoorlogse wederopbouw. Aan het geld zouden hervormingsvoorwaarden verbonden zijn die Oekraïne moeten voorbereiden op EU-lidmaatschap.
Het tweede grootste deel van de koek, 15 miljard euro, moet naar migratie gaan. Denk daarbij aan budgetten voor meer eigen grenscontroles en middelen om buurlanden te overtuigen migranten buiten de Europese grens op te vangen.
Ook wil de Commissie 10 miljard euro uittrekken om de eigen industrie voor cruciale producten, zoals groene technologie, te spekken. Daarvoor houdt het niet de hand op, maar wil het geld uit de reeds bestaande Cohesiefonds reserveren. Dit moet voorkomen dat de EU de subsidiewedloop met de Amerikanen en de Chinezen verliest.
Maar van Europarlementariër Bas Eickhout (GroenLinks) had het wel wat meer mogen zijn. “De Europese Commissie geeft geen antwoord op de vraag hoe we het gapende investeringsgat voor de groene transitie gaan dichten en hoe we voorkomen dat Europa irrelevant wordt als wereldspeler”, reageert Eickhout. “Het dogma van ‘geen cent extra naar Brussel’ is een gevaar voor onze vrijheid en welvaart.”
Tot slot wil de Commissie ook meer geld voor de gestegen energiekosten van de Europese gebouwen en de lonen van het eigen personeel dat een inflatiebonus ontving. Hier pronkt de Commissie tactisch niet met het prijskaartje.
Aartsmoeilijk
Vragen is één ding, het krijgen is iets anders. De lidstaten overtuigen om de portemonnee te trekken, belooft immers aartsmoeilijk te worden. Alle 27 lidstaten moeten instemmen met de plannen. Verschillende lidstaten die netto meer betalen dan ontvangen uit de EU-begroting, zoals Nederland, staan vol op de rem.
“We begrijpen dat het een uitdagende periode is geweest, maar bij reguliere uitgaven door de gestegen rente en de nodige investeringen verwachten we dat de Commissie het doet met het huidige budget”, vertelde minister van Financiën Sigrid Kaag vorige week nog. De Nederlandse regering staat zelf per slot van rekening voor dezelfde problemen, zo benadrukte Kaag.
Enkel wat de steun aan Oekraïne betreft, lijken wel alle lidstaten het eens met elkaar. “Dat moeten we nauwgezet bekijken omdat dit bijdraagt tot de veiligheid van ons continent”, vertelt Kaag.
Om de lidstaten over de streep te trekken, wil de Commissie dan ook absoluut niet spreken over meer belasting. De Europese Commissie vraagt in de plaats hiervan om een groter deel van de koek bij tal van Europese heffingen die de lidstaten nu zelf opleggen. Dat gaat onder meer over aanpassingen aan het emissiehandelssysteem (ETS), de koolstofgrensbelasting (CBAM) en de bedrijfsbelasting. Respectievelijk zou de EU-begroting hierdoor jaarlijks 19 miljard, 1.5 miljard en 16 miljard euro extra ontvangen.
Voor meer Europees financieel en economisch nieuws met gevolgen voor Nederland, abonneer je op onze nieuwsbrief de Week van de euro