De Europese Commissie wil zich niet mengen in nationale discussies over welke coronaregel geldt in welke lidstaat. Ook voor Nederland geldt: het is aan de Tweede Kamer om te besluiten hoe de QR-code binnen de Nederlandse grenzen wordt ingezet bij het onderdrukken van het virus. 

Vrees voor een lappendeken

Tegelijkertijd kwam een hoge ambtenaar van de Commissie tijdens een debat in het Europees Parlement wel met een waarschuwing: “Een lappendeken aan verschillende varianten van het coronabeleid, ondermijnt de Europese afspraken die we hebben gemaakt over de QR-code”.

Officieel heet de QR-code ‘het Europese digitale reiscertificaat’. De lidstaten besloten het begin dit jaar in te voeren om te garanderen dat het vrij verkeer van personen mogelijk blijft. Alle EU-landen werkten sindsdien met dezelfde regels over wie een ‘groen vinkje’ krijgt bij het tonen van de QR-code.

Veel Europese politici zien met lede ogen aan dat de ene na de andere lidstaat zijn eigen coronabeleid vormgeeft. Van boosterprikken voor ouderen in Frankrijk, een combinatie van 2G en 3G in Nederland en Duitsland, tot een lockdown voor ongevaccineerden in Oostenrijk. 

Lidstaten misbruiken Europees systeem

Tijdens het debat vandaag in het EP wonden de partijen op de linker en rechterflank zich erover op,
dat lidstaten hun nationale beleid handhaven. Ze gebruiken een Europees instrument, de QR-code, op een manier die daarvoor niet zou zijn bedoeld. Het zou een vorm van misbruik zijn, omdat de Europese regels juist voorschrijven dat testen altijd een alternatief moet zijn voor vaccinatie.

Kritiek op de nationale omgang met de QR-code komt ook vanuit het midden. Jeroen Lenaers (CDA) hield de Commissie voor: “Het is een vaccinatiecertificaat geworden. Het Europees Parlement heeft bij de invoering duidelijk gezegd: het mag niet worden gebruikt als een middel om druk uit te oefenen.”

De Commissie benadrukt dat de Europese regels alleen gelden wanneer de QR-code gebruikt wordt voor reizen tussen Europese landen. En reizen zal altijd onder 3G-regels mogelijk zijn.

Dat landen op eigen grondgebied andere regels hanteren, valt binnen hun competentie. Wel kondigde de Commissie aan dat er binnenkort overleg is tussen de lidstaten om opnieuw te proberen zoveel mogelijk gelijk op te trekken.

QR-samenleving blijft langer bestaan

De Commissie kondigde verder aan dat de QR-code nog wel een tijd zal blijven. Bij de invoering was bepaald dat het systeem per juni 2022 automatisch weer zou vervallen. Maar omdat de pandemie dan waarschijnlijk nog niet voorbij is, zal de tijdelijke wet verlengd worden.