Europadag opgehemeld in Utrecht

Alhoewel Europadag op 9 mei wordt gevierd, was het Utrechtse Platform voor Levensbeschouwing en Religie een dag eerder al in de feeststemming. Dit jaar valt Europadag gelijk met Hemelvaart en het platform ziet de populariteit van Europa in Nederland liever herrijzen dan heengaan. Verschillende activiteiten rondom de Domkerk moeten daarbij helpen.

5 min. leestijd

Wie in de namiddag gebruik maakte van de Utrechtse bus, kon bij halte Janskerkhof al ritmisch gezang horen. Eenmaal dichterbij het Domplein werd duidelijk dat dit geluid niet van de Europadag viering kwam, maar van pro-Palestijnse studenten die voor één van de faculteiten van de Universiteit van Utrecht aan het demonstreren waren. Naast de faculteit en tegenover de Dom staat de Domkerk, de locatie voor de Europadag-viering.

De viering begon met een mis in de kerk met een publiek dat gemiddeld de pensioengerechtigde leeftijd bereikt heeft. Terwijl buiten ‘UvU schande, bloed aan je handen’’ gescandeerd werd, begon binnen Willem Roskam, predikant van het Citypastoraat van de Domkerk, de dienst. Het overweldigende gescandeerde gezang van demonstranten buiten kon niet door Roskam genegeerd worden. ‘’Buiten wordt verwoord wat veel mensen van binnen voelen. Wij bidden voor alle genocides op de wereld. Daarnaast bidden we voor mensen op de vlucht en voor mensen die het vertrouwen in de overheid zijn kwijtgeraakt. Deze thema’s zijn voor de kerk tijdloos, maar kunnen niet actueler met de aankomende verkiezingen in aantocht.’’

Eerste Europese top

Na de dienst volgde een strak programma waar de 49 aanwezige werden opgesplitst in drie groepen. Alle groepen hadden een gids bij zich, die bij elke Utrechtse bezienswaardigheid een Europa link kon leggen. Zo kreeg de Rijksuniversiteit van Utrecht een Deense Runensteen cadeau, voor hun 300 jaar bestaan, namens de Deense regering en was het stadshuis van Utrecht de locatie van de eerste Europese Top ooit: Waar vandaag de dag presidenten en premiers als Macron, Rutte en Orbán samen komen, kwamen destijds de koningen en de stadhouders van Europa bijeen om de Vrede van Utrecht (1713) te tekenen.

Richard (26), een van de deelnemers, vertelt tijdens de wandeling dat hij hoopt meer kennis te vergaren over de Europese Unie. “Het zou heel tof zijn als ik achteraf naar huis kan gaan en meer weet over wat voor rol de Europese Unie speelt voor een stad als Utrecht.’’

Wie bemenst het stembureau?

In de informatiekraam van Tamara van Ree, projectleider verkiezingen Gemeente Utrecht, is meer te horen over de organisatie van de Europese verkiezingsdag: “Bij elke verkiezing maakt de gemeente gebruik van zo’n 4000 vrijwilligers, die ervoor zorgen dat de Utrechter z’n stem kan uitbrengen. Het werven van vrijwilligers voor de Europese verkiezingen gaat altijd wat lastiger dan voor andere verkiezingen. Heeft deels te maken met de populariteit, denk ik, maar ook omdat deze verkiezingen dicht tegen de zomervakantie aanzit en donderdagen zijn bij onze vrijwilligers iets minder populair dan woensdagen, waarop Nederlanders normaal naar de stembus gaan. Daarnaast zijn wij een studentenstad en moeten we blijven rouleren. Waar andere plekken in Nederland kunnen rekenen op vaste mensen, moeten wij er rekening mee houden dat veel van onze vrijwilligers na hun studie ergens anders gaan wonen, waardoor we dus meer mensen moet werven.” Van Ree roept mensen op zich nog te melden als vrijwilliger voor de stembureaus.

De avond werd met een quiz, waarbij iedereen gemiddeld een acht scoorde, en een borrel tot een einde gebracht. Richard geeft aan lichtelijk teleurgesteld te zijn. ‘’Ik had meer verwacht van de stadstour, ik hoopte op meer Europese connecties met Utrecht, maar ik ben wel wijzer geworden wat Europa doet. Heb met mensen gesproken die veel meer wisten over Europa dan ik.’’

Ook bezoeker Wilma (70) had op meer gehoopt: “Mijn hoop van vanavond was dat er veel mensen zouden komen om visies mee te delen over de toekomst van Europa. Dat is helaas niet gebeurd. Daarnaast zou ik de organisatie heel graag willen helpen om meer jongeren te bereiken, want dat miste ik vanavond. Het is hun toekomst en daar moeten wij bij helpen, zodat die generatie dat begrijpt. Qua organisatie is het allemaal top en heb ik een hele kostelijke avond gehad!’’

Feestdag

Frans de Wolf, organisator van het evenement, blikt ook terug met gemixte gevoelens: “Als je kijkt naar de opkomst, dan had ik al gerekend op minder animo, dus dat is positief meegevallen.’’ Op de vraag of de doelstelling voor volgend jaar ‘het werven van mensen die niet zoveel weten over Europa’ geïntensivieerd moet worden, zegt Frans: “Dat is ons probleem. Ik heb vorig jaar en het jaar daarvoor 72 studentenverenigingen en studieverenigingen gemaild, maar geen reactie. Soms krijg je studenten die het evenement toevallig gezien hebben en impulsief zeggen: ‘Daar gaan we met elkaar naartoe!’ Dat is leuk, maar die komen geen tweede keer. Voor de jongeren die niet komen hoop ik wel dat ze naar andere Europa-avonden gaan, want er zijn er zat. Daarnaast pleit ik ervoor dat we Europadag een nationale feestdag maken. Ik ben bezig met een petitie om daar echt werk van te maken. De Europese Commissie zegt dat het kan, maar het zijn de lidstaten zelf die daar uiteindelijk over gaan. Ik heb gezien dat landen zoals Polen Europadag vieren zoals wij Bevrijdingsdag vieren, misschien dat het dan gaat leven bij iedereen.”