PVV heeft spijt dat ze nauwelijks meedeed met de Europese campagne, CDA haalt drie zetels en de voorkeursstemmen zijn opvallend. Dat alles en nog veel meer lees je in de verkiezingsrubriek.

Spijt

Bij de PVV hebben ze er een beetje spijt van dat ze nauwelijks hebben meegedaan aan de campagne. Op basis van de peilingen dacht de partij makkelijk te kunnen winnen. Ze werden lang op negen zetels gepeild. Uiteindelijk bleven er zes over. Sebastiaan Kruis, nieuw in het Europees Parlement, denkt dat als ze iets meer campagne hadden gevoerd een groter deel van hun achterban naar de stembus was gegaan. Uit cijfers blijkt dat de achterban van de PVV (en ook NSC) deels is thuis gebleven. 

227.000

Maar er zijn meer opvallende zaken. Zo heeft de SGP misschien wel de beste campagne uit haar bestaan gehad. Ze hebben nog nooit zoveel stemmen gehaald in de 106 jaar dat de partij bestaat (227.000). En ze zijn in dertig gemeenten als grootste uit de bus gekomen, terwijl ze normaal gezien in hooguit tien tot twaalf gemeenten als winnaar uit de bus komen. Er is dan ook veel geld uitgegeven door de partij. Zelfs het meeste van alle partijen (ruim 84.000 euro). We zagen Ruissen overal op grote billboards hangen. 

Te groen

Zeg je ‘SGP’, dan zeg je automatisch ook ChristenUnie. Bij de vorige verkiezingen hadden ze samen nog één lijst, maar vrij snel na de verkiezingen scheidden de wegen van de twee partijen. De SGP bleef bij de rechts-conservatieve ECR, terwijl de ChristenUnie naar de grote christendemocratische EVP-fractie overstapte. Het was de ChristenUnie, die twee jaar voor de verkiezingen (in 2022) vertrok, en nu met lege handen achterblijft.

Uit de eerste analyses blijkt dat de partij te veel naar links is opgeschoven. Lijsttrekker Anja Haga stemde meer met de Groenen mee dan met de EVP, waar ze bij was aangesloten. Het accent lag in de campagne vooral op natuur en klimaat en minder op visserij en landbouw. Terwijl haar voorganger Peter van Dalen juist in traditionele vissersdorpen en onder boeren veel aanhang had.

Gunfactor

Het CDA haalt drie zetels, dat is zeker. Je mag wel spreken over ‘de terugkeer van de partij’. Aan de zijde van Henri Bontenbal heeft lijsttrekker Tom Berendsen een rustige en beschaafde campagne gevoerd.

Glimlachend vertellen ze bij het CDA dat ze uit een eerste analyse hebben opgemaakt dat Berendsen een hoge gunfactor heeft. “Veel vrouwen hebben op hem gestemd”, laten ze weten. “Dat zie je ook op sociale media terug.”

Voorkeursstemmen

En opvallend zijn natuurlijk de voorkeursstemmen. We zagen al tijdens de campagne dat veel politici met een kleine campagne in de campagne bezig waren. Soms redelijk onverwacht zoals Hedy D’Ancona (GroenLinks/PvdA). Ze heeft vooral van veel ouderen een stem gehad. Lees hier het interview met Brusselse Nieuwe. Ze is niet van plan om haar plek in te nemen trouwens.

Bij de VVD streden uiteindelijk Anouk van Brug en Fabienne Hendricks om plek vier. Lennart Salemink, die oorspronkelijk op die plaats stond, boog al snel het hoofd. “Tot snel”, liet hij via X  weten. Uiteindelijk is het Van Brug, met de campagneleus ‘Brug naar Europa’, die het gaat winnen. Ze komt op ongeveer 30.000 stemmen, iets meer dan Hendricks. Fun-fact: Ze trouwde op de dag dat de VVD-medewerkers tot de conclusie kwamen dat zou worden gekozen in het Europees Parlement.

Gemopper

Nog twee mensen die met voorkeurstemmen in het Europees Parlement komen: Jeroen Lenaers (CDA), met vooral stemmen uit Limburg, en Lara Wolters (GroenLinks/PvdA). Bij die partij is de lijst door elkaar geschud. Er was gemopper bij de achterban dat de politici die het sociale gezicht vertegenwoordigen zo laag op de lijst stonden en buitenlandwoordvoerders zo hoog.

Maar dat is door de kiezer dus veranderd. En ook het feit dat twee mannen op de plekken één en twee stonden zorgde voor gefronste wenkbrauwen. Zo is Catarina Vieira (nummer tien) gekozen, waardoor nummer acht, Ufuk Kâhya, buiten de boot valt. En Thijs Reuten (nummer zes) redt het net, doordat Hedy D’Ancona afziet van haar zetel. 

Nieuw

Tot slot nog Volt. Nieuw in het Parlement met twee zetels. Ze zouden dit weekend een referendum houden over de vraag bij welke fractie ze zich zouden moeten aansluiten. Dat gaat niet door, omdat ze meer tijd nodig hebben om de voor- en nadelen van de keuzes op een rij te zetten.

Volt kan namelijk zowel bij de Groenen als bij de liberalen (Renew) een plek in de fractie krijgen. Ze houden in plaats daarvan vandaag een vragenuur.