Stopt jouw favoriete webshop je bestelling ook wel eens in een doos die twee keer zo groot is als het product zelf? Of weet je niet wat je aanmoet met koffiecapsules en al die plastic flesjes shampoo in je hotelkamer tijdens een weekendje weg? Dan ben je niet de enige. 

De Europese Commissie heeft net nieuwe regels voorgesteld om de verpakkingsindustrie duurzamer te maken, met als doel de hoeveelheid afval in de EU te verminderen. “Nadat we plastic voor eenmalig gebruik hebben aangepakt, zetten we nu de volgende stap op weg naar een toekomst zonder vervuiling”, zei Eurocommissaris Frans Timmermans bij de onthulling van de plannen. 

Afvalberg verkleinen

Ruim 180 kilo verpakkingsafval: dat is hoeveel die de gemiddelde EU-burger jaarlijks in de prullenbak gooit. Grote stapels afval zijn een probleem in de EU. Het is een verspilling van grondstoffen. Verpakkingsmaterialen die op de afvalberg terechtkomen, zorgen voor water- en grondvervuiling, evenals voor extra CO2-uitstoot, stelt de Europese Commissie. 

Om die negatieve effecten op het milieu de kop in te drukken, kwamen Eurocommissaris van de Green Deal Frans Timmermans en Eurocommissaris van Milieu Virginijus Sinkevičius vandaag met nieuwe plannen. Want ook de EU-burgers zijn overbodige verpakkingen zat, zeggen de twee. “Europese burgers willen af van oververpakkingen en onnodig grote verpakkingen, en bedrijven staan klaar om verder te gaan met duurzame, innovatieve verpakkingsoplossingen en -systemen”, zei Timmermans. Oververpakken houdt in dat een product verpakt is in meerdere lagen materiaal. Denk bijvoorbeeld aan kleine plastic bakjes fruit in de supermarkt die ook nog eens zijn omwikkeld met plastic folie.

Allereerst wil de Commissie te grote verpakkingen in de ban doen. De verpakking van je thuisbezorgde bestelling moet uit veel minder lege ruimte gaan bestaan. Die grote doos bij een relatief kleine bestelling moet straks tot het verleden behoren. Kleine flesjes shampoo, bodylotion en zeepjes verpakt in plastic, bijvoorbeeld in hotels, moeten verboden worden. En bij je favoriete koffiezaak moet koffie niet langer in een beker van plastic zitten, maar in een herbruikbare kop. Op deze manieren wil de Commissie ervoor zorgen dat er minder afval op vervuilende afvalbergen terechtkomt.

Hergebruik en afbreekbaarheid worden de norm

Verder wil de Commissie dat wegwerpbare verpakkingen het veld ruimen voor herbruikbare en hervulbare verpakkingen. Bierflesjes moeten bijvoorbeeld niet meer in de glasbak eindigen, maar vaker opnieuw worden gevuld. De Commissie wil de burger verplichten om plastic flesjes en blikjes in te leveren voor statiegeld. Als er na gebruik toch afval overblijft, dan moet dat afbreekbaar of recycleerbaar zijn. Denk bijvoorbeeld aan koffiecapsules of stickers op fruit. Die moeten vanzelf op biologische wijze afbreken. 

Bedrijven hebben tot op heden nog weinig vertrouwen in die methode, denkt de Commissie, en wil ze een duwtje in de rug geven. “We ruimen de verwarrende beweringen over biogebaseerde- en biologisch afbreekbare kunststoffen uit de weg, zodat producenten en consumenten weten onder welke voorwaarden dergelijke kunststoffen echt milieuvriendelijk zijn en bijdragen tot een groene en circulaire economie”, zei Eurocommissaris Timmermans.

Om hergebruik en recycling voor de gewone burger makkelijker en aantrekkelijker te maken, wil de Commissie in alle EU-lidstaten dezelfde etiketten voor verschillende types afval. Dat gaat afval scheiden een stuk makkelijker maken, verwacht Eurocommissaris Virginijus Sinkevičius: “Heb je je weleens afgevraagd of het ‘eco-‘ of ‘groene’ product dat je hebt gekocht echt zo duurzaam is als op het etiket staat? Met de voorstellen van vandaag schept de Commissie duidelijkheid”, zei hij.