De Europese top is ten einde. Regeringsleiders stappen in de auto of het vliegtuig om huiswaarts te gaan. Wat is er besproken? De situatie in Israël, steun aan Oekraïne en de Europese begroting die volgens Commissievoorzitter Ursula von der Leyen omhoog moet. Dit waren de belangrijkste conclusies:
Israël en Hamas
Ministers konden de afgelopen weken geen overeenstemming bereiken. Regeringsleiders is het donderdagnacht toch gelukt: De EU staat pal achter Israël en zegt dat het land het recht heeft om zichzelf te verdedigen. Dat moet wel met terughoudendheid gebeuren vinden Europese leiders. Ze maken zich zorgen over de verslechterende humanitaire situatie in Gaza. Israël bombardeert het gebied met 2 miljoen inwoners constant en hulpgoederen komen moeilijk de grens over.
Steun voor Oekraïne
Op dag twee praatten regeringsleiders over steun aan Oekraïne. Dat het vrijdag pas op de agenda stond is volgens demissionair premier Mark Rutte geen teken dat er minder aandacht is voor het land dat inmiddels al anderhalf jaar vecht tegen de Russische invasie.
Europese leiders blijven achter Oekraïne staan en werken naar een volgend sanctiepakket dat de druk op Moskou moet verhogen.
Volgens Rutte is er eenheid onder de Europese regeringsleiders. Ondanks dat Hongarije zich opstelt als bondgenoot van Poetin en ook Slowakije onlangs aankondigde geen hulp meer naar Oekraïne te sturen, lagen ze deze top niet dwars.
Begroting
Om Oekraïne te kunnen blijven steunen, is geld nodig. Von der Leyen hoopt dat lidstaten bij willen springen om de totale Europese begroting te verhogen. Niet alleen voor Oekraïne, maar ook om migratie aan te pakken. Rutte is er terughoudend over. Hij wil best financieel bijspringen als het geld gebruikt wordt om Oekraïne te helpen. Dat geld is nodig om de munitieproductie op te schroeven en om ervoor te zorgen dat Russen die verdacht worden van mensenrechtenschendingen kunnen worden berecht.
Als het op migratie aankomt, ziet Rutte dat anders: “Daarvoor moet je niet meteen naar de pinautomaat lopen”, vertelt hij de pers. In plaats van nieuw geld in de Europese begroting te stoppen wil Rutte dat er binnen de begroting geschoven wordt; minder geld naar bepaalde zaken om meer uit te kunnen geven aan andere.
Hoeveel geld nodig gaat zijn om migratie aan te pakken durft Rutte nog niet te zeggen. “Dat is echt een zaak voor de Europese Commissie”. De Commissie moet eerst een duidelijk beeld hebben van de situatie op de grens tussen Turkije en Bulgarije. Ook moet duidelijk worden op welke manier Frontex, dat de Europese grenzen bewaakt, bijgestaan kan worden. Ook is nog niet duidelijk wat uit de verdere gesprekken over migratie-deals komt met Tunesië en Egypte. Pas daarna kan er een helder kostenplaatje gemaakt worden.
Regeringsleiders praten verder over de Europese begroting in december.
