En dat is al de derde renteverhoging dit jaar. Met deze verhoging staat het rentetarief van de Europese Centrale Bank (ECB) nu op 1,5 procent. In juli verhoogde de ECB de rente al, voor het eerst sinds 2011. Vanwege de aanhoudende inflatie deed ze dat vorige maand nog eens. En ook nu geeft de ECB de strijd tegen inflatie niet op. Maar dat is niet zonder gevolgen.
Niet de laatste keer
Iedereen heeft er last van: de energierekening rijst de pan uit en een volle boodschappenkar wordt steeds duurder. De ECB probeert daar iets aan te doen. Door de rente te verhogen gaan centrale banken in de EU-lidstaten minder geld lenen. Als geld lenen duurder wordt, gaan bedrijven minder investeren in bijvoorbeeld uitbreidingen en nieuw materieel. De gewone burger gaat ook minder geld uitgeven. Eén van de redenen voor dat laatste is dat de hypotheekrente omhoog gaat, waardoor er minder geld overblijft voor andere aankopen. Maar dat is precies wat de ECB wil. Hoe zit dat?
De ECB hoopt met de maatregelen dat de vraag naar producten afneemt. Gaandeweg stijgen de prijzen daardoor minder snel. Dat is tenminste de gedachte. Maar tegelijkertijd klinken er waarschuwingen voor een economische recessie, een sterke krimp van de economie. Door de nu al gierende inflatie geven huishoudens minder geld uit en gaat er dus minder geld naar bedrijven en de economie. En die bedrijven zitten vanwege de hoge energiekosten al met de gebakken peren. De ECB verwacht echter dat de rente stapsgewijs nog verder omhoog zal moeten om de inflatie verder te remmen.
Oneerlijke verdiensten
Die renteverhoging veroorzaakt wel een vervelend neveneffect voor de ECB. Na de banken- en eurocrisis konden private banken namelijk gratis geld lenen bij de ECB. Het idee was om hierdoor geld in de economie te pompen die toen op haar rug lag. Nu de ECB haar rente verhoogt, kunnen private banken het geld dat ze destijds gratis kregen in theorie op een rekening bij de ECB parkeren. Dat levert hen miljarden euro’s op, omdat de rente recentelijk steeds hoger wordt. Om die rente te kunnen betalen, kijkt de ECB naar de belastingbetaler. En dat wringt.
De ECB heeft bijna 4.700 miljard euro aan overvloedig geld in de kas staan. Volgens nieuwsagentschap Reuters behoort ruim 2.100 miljard daarvan tot geld dat banken bezitten vanwege de goedkope leningen. De banken zouden momenteel tientallen miljoenen euro’s verdienen door dat geld bij de ECB te stallen.
