De Zweden hebben het stokje overgedragen: sinds dit weekend is Spanje voorzitter van de Europese Unie. Het land leidt voor een half jaar de Raad van de Europese Unie. In de Raad komen vakministers samen om over Europese wetten te stemmen.
De voorzitter speelt daarin een belangrijke rol: hij bepaalt de agenda van de bijeenkomsten en kan zo bepalen wat voorrang krijgt in de Brusselse wettenfabriek. En ook de onderhandelingen met het Europees Parlement worden geleid door de voorzitter.
Op eigen benen
Zelf vindt de Spaanse premier Pedro Sánchez de knelpunten in de wereldwijde logistieke ketens, zoals de chiptekorten, één van de belangrijkste thema’s voor het Spaans voorzitterschap. “De wereldorde is aan het veranderen, dus moet Europa dat ook doen. We moeten onze eigen productie een duwtje in de rug geven.”
Eén van de belangrijkste dossiers hierbij: de wet inzake cruciale grondstoffen (Critical Raw Materials Act). Die moet ervoor zorgen dat de Europese Unie minder afhankelijk wordt van derde landen voor belangrijke grondstoffen die we in de toekomst meer nodig zullen hebben. “We moeten ervoor zorgen dat strategische autonomie en de groene transitie hand in hand kunnen gaan”, stelt de Spaanse premier.
Oude bekenden
Ook technologische vooruitgang speelt volgens de premier een belangrijke rol in het veiligstellen van de Europese economie. Sánchez verwijst expliciet naar de Artificiële Intelligentiewet (AI Act). Een werkgroep over dat onderwerp komende woensdag is één van de eerste wapenfeiten van de nieuwe voorzitter.
Tegelijk moet Europa economisch minder afhankelijk worden van derde landen. Dat moet gebeuren door het risico te spreiden en met meer verschillende landen handelsverdragen te sluiten. Wat de Spanjaarden betreft, biedt vooral Latijns-Amerika nog veel kansen. Over twee weken vindt er dan ook een Brusselse top tussen Europese en Zuid-Amerikaanse leiders plaats.
Oekraïens EU-lidmaatschap
Een ander punt waar de kersverse voorzitter niet omheen kan: Oekraïne. Dit weekend nog publiceerde Sánchez samen met de Oekraïense president Zelenski een gezamenlijke verklaring. Spanje wil zich inzetten voor de compensatie van de schade die in Oekraïne door Rusland werd veroorzaakt.
Ook moet de druk op Rusland hoog gehouden worden met behulp van sancties. Tot slot stelt de verklaring dat EU-lidmaatschap voor Oekraïne een “topprioriteit” is voor het voorzitterschap.
Verkiezingen
Vooralsnog blijft het nog wel koffiedik kijken of deze prioriteiten overeind blijven staan. Op 23 juli gaan de Spanjaarden immers naar de stembus. Wie weet denkt een mogelijk nieuwe Spaanse regering wel helemaal anders over het Brusselse wensenlijstje.
