Van seksuele intimidatie tot illegale praktijken: als werknemers misstanden binnen een bedrijf of organisatie aankaarten, moeten zij in bescherming worden genomen. Daarvoor bestaat een Europese richtlijn, maar Nederland heeft die niet volledig overgenomen. Zo is er een Huis voor de klokkenluiders, waar deze werknemers worden bijgestaan, maar de slagkracht en financiële middelen voor deze instelling laten te wensen over. Tijd om aan de bel te trekken. Tijd voor een debat.
Een ongewenst kind
Ter discussie staat de Wet Huis voor Klokkenluiders. De vraag is wat Nederland kan doen om de Europese richtlijn, die Nederland vóór 17 december 2021 had moeten invoeren, toch nog na te komen. Het Huis voor Klokkenluiders beweert alvast dat de bescherming oneerlijk is: werknemers bij private bedrijven hebben nog te maken met oudere regels die veel minder bescherming bieden.
Tijd voor een scherpere uitvoering van de Europese richtlijn, stelt Renske Leijten (SP): “Het Huis voor Klokkenluiders werd lange tijd als een ongewenst kind beschouwd. Het kan en moet beter. Niet alleen moet de financiering beter, maar ook het Huis zelf is aan verbetering toe. Nu zijn er nog verschillende besturen en loketten waardoor klokkenluiders van het kastje naar de muur worden gestuurd. We moeten melders bijstaan!” Kamerlid Hind Dekker-Abdulaziz (D66) vult aan: “De reikwijdte van de bescherming moet groter worden: ook tandartsen en zzp’ers moeten bescherming genieten bij het aankaarten van misstanden”.
Te moeilijk en te weinig
Pieter Omtzigt (Lid Omtzigt) richt zich eerst tot de wettekst: “Er is geen tijd om een geheel nieuwe wet te schrijven, dat begrijp ik, maar de wet moet wel een stuk eenvoudiger. Ik heb soortgelijke wetteksten in het Frans gelezen en dat ging een stuk gemakkelijker. Een slecht teken, want mijn Frans is niet zo goed.”
Omtzigt heeft niet alleen kritiek op de vorm, ook op de inhoud: “Ik heb een 15-tal concrete voorstellen voor een betere bescherming van klokkenluiders. Enkele voorbeelden: een apart meldkanaal voor geheime informatie, een bestuurlijke afstand tussen de minister en het Huis voor Klokkenluiders, en meer slagkracht als het aankomt op het straffen van werkgevers”. Omtzigt benadrukt het belang van hoge boetes, ook als het gaat om grote werkgevers die over de schreef gaan.