Foto: via UN Climate Change, Kiara Worth. Timmermans overlegt met zijn staf over de slotverklaring van de klimaattop.
Frans Timmermans, Mark Rutte, Rob Jetten en Bas Eickhout: ze zijn allemaal teleurgesteld. Na twee weken van moeizame onderhandelingen heeft de klimaattop van de Verenigde Naties niet tot verhoogde klimaatdoelen geleid. Over het klimaatschadefonds, wat als het resultaat van de top wordt gepresenteerd, moeten nog veel onderhandelingen worden gevoerd: waar het geld vandaan komt, en naar wie het toe zal gaan is nog niet bepaald. Een comité moet het plan verder gaan uitwerken.
Juist in een jaar met meer extreme weersomstandigheden en alermerende klimaatrapporten is het de bijna 200 landen van de Verenigde Naties niet gelukt om voortgang te boeken op het terugdringen van CO2, concludeert klimaatminister Rob Jetten. ‘Dat is buitengewoon teleurstellend.’ Jetten probeert er nog een positieve draai aan te geven: het schadefonds is er wél gekomen. ‘Mede dankzij de open houding van de Europese Unie.’ Het fonds zal het vertrouwen tussen het mondiale noorden en zuiden van de wereld herstellen, schrijft Jetten. Landen die wel de grootste gevolgen dragen van klimaatverandering maar er vaak relatief weinig aan hebben bijgedragen, kunnen nu in ieder geval terecht bij zo’n fonds, aldus Jetten.
Premier Mark Rutte deelt online de zelfde verklaring als zijn kabinetscollega: ‘Teleurstellend dat te weinig stappen zijn gezet om de opwarming tot 1,5 graad te beperken. Het is niet genoeg, er is meer nodig. We blijven hard werken aan versnelling in de klimaataanpak.’
Slecht jaar
Klimaat-Eurocommissaris Frans Timmermans is ook teleurgesteld. ‘Veel partijen zijn niet bereid om een stap extra te doen in de strijd tegen de klimaatcrisis,’ concludeert hij in een slotverklaring. Sommige landen probeerden zelfs de afspraken van de vorige klimaattop in Glasgow terug te draaien. De top liep uit: de bedoeling was om vrijdagmiddag tot een conclusie te komen, dat werd anderhalve dag later. In die reservetijd riep Timmermans de deelnemende landen nog eens op om ‘niet te accepteren dat de 1,5 graad hier en nu sneuvelt.’ Hij wil de opwarming van de aarde niet meer dan 1,5 graden celsius zien stijgen en daarmee de aarde goed leefbaar houden. Maar dat doel komt nu nog meer onder druk te staan, concludeert de Eurocommissaris. De deelnemende landen, bijna 200, moeten na de top ‘erkennen dat we tekort zijn geschoten in het beperken van de schade,’ roept Timmermans op.
Het is een ‘slecht jaar voor het klimaat,’ concludeert Europarlementariër Bas Eickhout (GroenLinks) in Sharm el-Sheikh. Hij leidt dit jaar de delegatie van het Europees Parlement op de klimaattop. De klimaatambities zijn niet verhoogd. Hij laat in video aan het einde van de klimaattop weten: ‘Er zijn conclusies, maar dat is het dan ook.’ Er is een schadefonds op poten gezet voor de gevolgen van klimaatverandering, maar hoe dat er uit komt te zien, is nog niet bekend. Via welke route er geld binnenkomt, aan wie of wat wordt het fonds uitgekeerd: die discussies moeten nog gevoerd worden. ‘We herbevestigen de afspraken van een jaar geleden en niets meer dan dat.’ Landen wordt nu gevraagd hun klimaatbeleid bij te stellen, maar dat werd vorig jaar ook al gevraagd.
Een concrete stap die de landen hadden kunnen maken, is afspraken maken over het afbouwen van gebruik en winning van fossiele brandstoffen. ‘Absoluut cruciaal om de doelen te halen,’ laat Europarlementariër Mohammed Chahim (PvdA) weten. ‘Het is nog maar de vraag of dat volgend jaar in (het olierijke) Dubai wel lukt.’ Er is tot diep in de nacht over onderhandeld, maar tot actie heeft dat niet geleid.
