Elke maand onderhandelt de minister van Buitenlandse Zaken in Brussel. Eerst is er de Europese ministerraad van ‘Algemene Zaken’ (RAZ). Daar bespreken 27 regeringen wat er allemaal op de EU-agenda staat en hoe dit behandeld gaat worden. Uit de meeste landen gaat er een minister voor Europese Zaken heen. Het huidige kabinet heeft die post niet. Op deze informele Raad van eind april zat er een hoge ambtenaar achter het Nederlandse vlaggetje.
Soms is de ‘RAZ’ formeel, soms informeel, meer benen op tafel. Wat stond er in april op de agenda? Het stuk dat de regeringen daar bespraken, geschreven door de Europese Commissie, ontvingen beide Kamers al in maart, van de Commissie zelf. De griffie zette het op de lijst ‘EU-voorstellen’. Het is niet openbaar wat de leden dan besluiten. Meestal wachten de Kamerleden tot er over de EU-mededelingen, over richtlijnen en verordeningen, een ‘BNC-fiche’ komt.
Veto
Binnen zes weken worden in een vast format een aantal kopjes ingevuld; alle ministeries en de gemeenten en provincies praten mee. Maar die procedure is door het ministerie van Buitenlandse Zaken over de EU-mededeling over de Europese toekomst niet gevolgd. Onduidelijk is waarom niet.
In plaats van een fiche is er een bijlage bij de Raad gevoegd die gaat over de puzzel die de regering ziet als het gaat over een EU van meer dan 30 landen. Enerzijds: hoe nieuwe landen kunnen worden geïntegreerd, zowel qua waarden als qua beleid. Anderzijds: hoe de EU zich zélf moet voorbereiden op nieuwe lidstaten, zoals de Balkan of Oekraïne.
Nederland ziet veranderingen in beleid voor zich, in de EU-begroting, en hoe de EU met meer dan 27 landen besluiten kan nemen. Bijvoorbeeld of we op meer terreinen zoals sancties nemen over moeten gaan op meerderheidsbesluitvorming in plaats van veto’s.
Ingewikkelde materie
Op de agenda van de vergadering op donderdag staan ook de vragen die de Kamerfracties over deze Raad stelden. Dat waren acht fracties. Omdat het inmiddels alweer vijf weken geleden is staat dit punt voor ‘kennisgeving aannemen’. Dat moet natuurlijk niet met de uitbreiding en de toekomst van Europa zelf gebeuren. Best ingewikkelde materie; op 18 juni is er een briefing over door ambtenaren.
Ontvang elke week Post uit Brussel en steun zo onafhankelijke journalistiek
Opdat wij Nederlanders in al die Europese ontwikkelingen moeten worden meegenomen, benadrukt het demissionaire kabinet het belang van een constructief EU-gesprek met de burgers. Dat treft, want het is tot 6 juni nog campagnetijd, dus elke dag is er wel ergens een Europadebat. En: de Kamerleden zijn door de minister uitgenodigd om vier EU-dialogen bij te wonen. In Gorinchem, Oude Pekela en Eindhoven. Dit is in het kader van een nieuwe informatiecampagne ‘Over Europa’ die sinds begin van dit jaar live is. Nu is er veel te zeggen over Europa, maar het nieuws-onderdeel op die website is wel verouderd; het gaat nog over minister Hoekstra. De uitnodiging is van zijn opvolger: Hanke Bruins Slot.
Boedapest
De Kamerleden bespreken nóg een uitnodiging: die van hun Hongaarse collega’s om op 28 juni naar Boedapest te komen. Dan neemt Hongarije het voorzittersstokje van de Raden én van de groep nationale parlementen over. De Hongaarse ambassadeur wil daarom langskomen in de Tweede Kamer, en de Kamerleden willen ook met onze ambassadeur in Hongarije praten.
Een ander agendapunt gaat over ‘implementatie’ in Nederland. Als de EU wetgeving maakt, moet dat op tijd worden ingevoerd, en correct. Daar krijgt de Kamer elk kwartaal een update over. En ook over welke Nederlandse zaken bij het Hof zijn gevoerd. Kamerleden zijn naar Oekraïne geweest en naar de vergadering van de Benelux. Die verslagen zijn geagendeerd. Tot slot gaat het nog over de hoorzittingen met nieuwe kandidaat-bewindspersonen, waarover ik in een eerdere column schreef.
Tot zover de agenda. Donderdag 30 mei om half twaalf is dit gesprek. Je kan dat live volgen, want alle vergaderingen in de Tweede Kamer zijn in principe openbaar. Of je leest in de besluitenlijst wat er is besloten over de meest recente post uit Brussel.
