De Belgen kregen lovende kritieken over de manier waarop ze de afgelopen zes maanden de Europese Unie hebben geleid. Niet alleen onpartijdig (ze waren tegen de natuurherstelwet, maar zorgden toch voor een stemming), maar ook efficiënt, doortastend en op zoek naar het compromis. Vanaf morgen neemt Hongarije het stokje over.

Een vette knipoog

Om te beginnen maakt Hongarije met het motto ‘Make Europe Great Again’ een vette knipoog naar Trump – die, wat Viktor Orbán vurig hoopt, in november de Amerikaanse presidentsverkiezingen gaat winnen. De zeven prioriteiten van het Hongaarse voorzitterschap zullen het PVV-BBB-smaldeel in de nieuwe Nederlandse regering zeker aanspreken: in het bijzonder het tegengaan van ‘illegale migratie’ (lees: asielzoekers) en een heroriëntatie van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid richting boeren.

Zoals bekend neemt Hongarije graag afstand van de Europese ‘Green Deal’. Maar bij de prioriteiten ‘versterking van het Europese defensiebeleid’ en een ‘consistent en op prestaties gebaseerd uitbreidingsbeleid’ kunnen de posities van Hongarije en van Nederland (onder aanvoering van het VVD-NSC-smaldeel in de regering) zomaar flink uiteen gaan lopen. Hongarije oriënteert zich sterk op Rusland en China en ziet de bedreiging van de veiligheid van Europa bepaald niet uit die hoek komen. 

Cohesie

En bij de uitbreiding van de EU heeft het land vooral het oog op Servië – dat zich ook een bondgenoot van Rusland toont – en zeker niet op Oekraïne. Hongarije noemt ook het toekomstige cohesiebeleid als prioriteit. Daar staan voor het land grote belangen op het spel. Het is immers een grote ontvanger van cohesiesteun. Op papier meer dan in de praktijk, want vanwege de zorgen over de rechtsstaat in Hongarije – en daarmee over een rechtmatige en doelmatige besteding van cohesiegelden – heeft de EU momenteel de uitbetaling van meer dan 19 miljard steun uit de structuurfondsen (inclusief cohesiefonds) en uit het herstelfonds RRF opgeschort.

Onderstaand schema – dat is ontleend aan een recente studie van het Centre for European Reform – brengt de stand van zaken in kaart. De zwarte bedragen zijn voor Hongarije gereserveerd. De rode bedragen zijn geblokkeerd; de groene inmiddels vrijgegeven.

Voor Hongarije gaat het om groot geld. De nu geblokkeerde steun bedraagt in totaal bijna 10 procent van het nationaal inkomen van het land. Het land zal ongetwijfeld proberen om op korte termijn meer cohesiegelden los te krijgen. Aan de Europese Commissie en de overige lidstaten is de taak om de voorwaarden – onder meer met betrekking tot de rechtsstaat – scherp te bewaken. Ook als Hongarije veto’s inzet als wapen. En juist ook tijdens het EU-voorzitterschap van Hongarije.