Brusselse koffie op maandag 12 september 2022

Een krantenoverzicht bij het ontbijt. Op de vroege maandagochtend praten we u bij over de Europese actualiteit met dagvers nieuws uit binnen- en buitenland.

5 min. leestijd
Brusselse koffie

(Foto: Pé Verhoeven)

‘Sterke democratische welvaartsstaten zijn het antwoord op dictators’

08:50 uur – Brussel, België. Dat beweerde de Belgische minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke tijdens een interview met De Standaard. “Door wat we nu meemaken, besef je heel goed: ik ben maar één minister in een regering in een klein landje”, verklaarde de normaal zo charismatische Vandenbroucke nederig. Voor het antwoord op de energiecrisis kijkt hij naar Europa: “Ik verwacht dat de Europese Unie een sleutelrol zal spelen. Er liggen heel goede voorstellen op tafel, zoals de gasprijs plafonneren en de overwinsten in de energiesector afromen.”

“Ondanks alle gebreken, lacunes en een zekere traagheid heeft Europa ons de voorbije jaren toch enorm geholpen. Er zijn ook een aantal belangrijke taboes gesneuveld, zoals het helpen van landen die het budgettair moeilijk hebben… En ook nu lijken er weer taboes te sneuvelen, met het ingrijpen in de markt om overwinsten af te romen”, vervolgt de Belgische minister. “We moeten goed beseffen wie onze vijand is. Ons antwoord op dictators zijn sterke democratische welvaartsstaten”, sluit Vandenbroucke af. “Misschien beseffen meer mensen nu dat we sterkere overheden en solidariteit nodig hebben opdat mensen hun energiefacturen nog kunnen betalen. Die solidariteit is het enige antwoord op Poetin.”

Energiecrisis wordt hoofdthema in Italiaanse verkiezingen

08:35 uur – Rome, Italië. Uit een nieuwe enquête die uitgevoerd werd door CISE-ICCP blijkt dat volgens 92 procent van de Italianen het betaalbaar houden van de gas- en elektriciteitsprijzen het belangrijkste verkiezingsthema is. Werkloosheid en geweld tegen vrouwen tegengaan eindigden op een respectievelijke tweede en derde plaats.

Ook blijkt de Italiaan wakker te liggen van de rol van Italië binnen de Europese Unie. Maar liefst 72 procent gaf aan “naar Europa te willen kunnen kijken met vertrouwen”. Hetzelfde percentage gaf aan deel te willen blijven uitmaken van de Europese Unie. Dat meldde Euractiv. De Italiaanse verkiezingen vinden plaats op zondag 25 september.

En toen was het aan Ursula

08:20 uur – Brussel, België. De lidstaten hebben gesproken. Veel coherentie was er echter niet aan vast te knopen. Toen de Europese energieministers vrijdag samenzaten, was een meerderheid voorstander van een prijsplafond op de gasmarkt. Maar over de manier waarop dat concreet vorm moet krijgen, waren de meningen verdeeld. Aan Commissievoorzitter Ursula von der Leyen om daar nu een touw aan vast te knopen en met een voorstel vanuit de Europese Commissie te komen. Dat gaat ze doen op haar State of the Union-toespraak die deze woensdag plaatsvindt.

Op Twitter liet ze alleszins al weten dat de Europese Commissie zich gaat richten op het laten doorstromen van de winsten van energiebedrijven naar kwetsbare huishoudens, het voorzien van financiële middelen voor energiebedrijven die het moeilijk hebben, en het afbouwen van de vraag naar gas. Volgens Bloomberg gaat de kous echter nog niet af zijn na von der Leyen haar toespraak. De Tsjechische voorzitters van de Raad zouden namelijk nog een bijeenkomst van de energieministers willen voor het einde van de maand.

Zweedse verkiezingen razend spannend

08:00 uur – Stockholm, Zweden. Vooralsnog lijkt de uitslag van de Zweedse verkiezingen te nipt om een winnaar aan te duiden. Nu 95 procent van de stemmen geteld zijn, lijkt het rechtste blok in een spannende nek-aan-nekrace op het nippertje op de overwinning af te streven. Toch duidden de eerste exitpolls het linkse blok dat onder leiding van de huidige sociaaldemocratische premier Andersson staat nog aan als winnaar. De Zweedse kiesraad liet weten dat de definitieve uitslag op zijn vroegst woensdag beschikbaar is.

De inzet van de verkiezingen? Criminaliteit en de hoge energieprijzen. Het is met name door het hoge bendegeweld in wijken waar veel migranten wonen dat de uiterst rechtste Zweden Democraten zeer goed gescoord hebben. Zij pleitten voor een migratiestop en een hard optreden tegen de criminaliteit.

Brussel wil grenscontroles Noord-Ierland afbouwen

07:45 uur – Brussel, België. De fysieke douanecontroles tussen Noord-Ierland en het Verenigd Koninkrijk zouden afgebouwd kunnen worden naar slechts een paar vrachtwagens per dag. Dat zei Eurocommissaris en Brexitverantwoordelijke Maroš Šefčovič in een interview met Financial Times.

Op voorwaarde dat het Verenigd Koninkrijk real-time data over het handelsverkeer verstrekt, zou de grens volgens hem nagenoeg onzichtbaar worden onder de nieuwe voorstellen van de Europese Commissie. Wanneer de data goed genoeg is om de Europese Unie online toezicht te bieden, zou fysiek controleren overbodig worden. “Fysieke checks zullen enkel nog plaatsvinden wanneer er een vermoeden is van illegaal smokkelen, drugshandel, handel van gevaarlijk speelgoed of giftige voeding”, aldus Šefčovič.

Europese Unie wil persvrijheid waarborgen

07:20 uur – Brussel, België. Volgens Politico werkt de Europese Commissie aan een voorstel om journalisten tegen overheidsinmenging te beschermen. De zogenaamde European Media Freedom Act zou deze week nog voorgesteld worden.

In het voorstel zou staan dat media transparanter moeten zijn over hun eigendomsstructuur en aandeelhouderschap. Ook zou het voorstel het mogelijk maken voor de Commissie om op te treden tegen politieke benoemingen in toezichtsraden en intransparante financiering door middel van reclame.

Op dit moment hebben verschillende lidstaten nog geen wetgeving om journalisten tegen staatsinmenging te beschermen. Het voorstel zou daarom ook een beter juridisch kader moeten bieden om op te treden tegen het bijvoorbeeld aftappen van telefoons van journalisten door overheden.