Laten we bij de VVD beginnen. De partij heeft verloren, maar zal de komende week ook een forse discussie in de Renew-fractie moeten voeren over de vraag waarom ze in Nederland zijn gaan regeren met de PVV. Niet alleen D66 (een winnaar met drie zetels) zal die vraag stellen. Ook andere meer klassiek sociaalliberale partijen willen antwoorden van Malik Azmani, de VVD-voorman in het Europees Parlement.
Tot op heden had zijn partij een leidende rol binnen het liberale Renew. De verwachting is dan ook niet dat de VVD uit de groep gezet gaat worden. De VVD heeft deze notabene na de verkiezingen van 2019 samen met de Franse partij van president Macron zelf opgezet.
Maar ze zullen wel aan invloed inboeten. In de praktijk betekent het dat ze niet meer naast de chauffeur op de bijrijdersstoel mogen zitten, maar ergens achteraan in een volgauto met nauwelijks zicht op het begin van de stoet. Het zal voor VVD-ers waarschijnlijk ook lastig worden om rapporteurschappen te veroveren.
De christendemocraten
Dan de BBB en de Europese Christendemocraten (EVP). Lijsttrekker Sander Smit heeft een felle campagne gevoerd. Hij heeft zelfs de afspraken van het Parijs-akkoord om klimaatneutraal te zijn in 2050 in twijfel getrokken. Volgens hem zijn die niet heilig.
Dat is tegen het zere been van de EVP. Want hoewel de laatste maanden enkele maatregelen uit de Green Deal zijn teruggedraaid, gelooft die partij (politieke familie) wel in de afspraken om klimaatneutraal te worden.
En nu het CDA ook drie zetels gaat krijgen in het nieuwe parlement, heeft die partij komende week extra gezag om kritische vragen te stellen aan de twee nieuwe BBB-leden. Jeroen Lenaers (de nummer drie van het CDA), die in het fractiebestuur van de EVP zit, wil niet op voorhand akkoord gaan met de toetreding van de BBB. Ook heeft hij vragen voor NSC (met Dirk Gotink). Daar gaat de discussie over de uitbreiding van de Europese Unie. NSC is veel terughoudender over toetreding van bijvoorbeeld Bosnië-Herzegovina dan de grote EVP-fractie.
Stemmen delen
Volt gaat zich zo goed als zeker aansluiten bij de Groenen, met dus één of twee (ze kunnen nog een restzetel krijgen) nieuwe leden.
GroenLinks en Partij van de Arbeid gaan zich verdelen. Dat is winst voor GroenLinks, want die gaan van drie naar vier vertegenwoordigers, maar verlies voor de PvdA. De sociaaldemocraten leveren twee zetels in en komen nu uit op vier.
Dit is nog wel onder voorbehoud, want er zijn politici die een campagne hebben gevoerd om met voorkeurstemmen te worden gekozen. Zo kan er mogelijkerwijs toch nog een restzetel richting de linkse combinatie gaan.
Geschuif op rechts
De PVV wil in principe bij de ID-groep van onder andere Marine Le Pen (RN) uit Frankrijk aansluiten. Maar er zijn bewegingen gaande. Er zou de komende weken mogelijk toch nog een nieuwe fractie kunnen ontstaan.
Met name de Italiaanse premier Meloni wil een grote groep vormen. Die moet aanvaardbaar zijn voor de nieuwe Europese Commissie (en de leiders) om mee samen te werken in het Europees Parlement. En daar ziet de PVV wel wat in. Volgens lijsttrekker Sebastiaan Stötteler zal het anders zijn dan tijdens de vorige periode, toen volgens hem de PVV (en andere uiterst rechtse partijen) werden uitgesloten.
Dit gaat samen met ander taalgebruik. “Slopen van binnenuit” wordt niet meer gebruikt. Het is nu hervormen en teruggeven aan de burgers. De PVV is een bondgenoot van iedereen die een dergelijke missie heeft.
Hoewel Malik Azmani van de VVD weet dat het campagnetaal is, gelooft hij er niet in. “Rechts was de laatste jaren altijd afwezig. Terwijl andere partijen hard aan het onderhandelen waren, zag ik ze niet. Dus mooie woorden, maar ik ben een beetje sceptisch eerst zien en dan geloven.”
Ook elke zondagochtend gratis dé Europa-nieuwsbrief vol geopolitieke analyses van onze hoofdredacteur Bert van Slooten (cartoon), hardnekkige geruchten en heel veel Europees nieuws gratis in je mail? Abonneer je hier.
