De wet is bedoeld om bedrijven te verplichten te bewijzen dat er bij de productie van bijvoorbeeld palmolie, koffie, rundvlees en papier geen ontbossing heeft plaatsgevonden. Als ze dit niet nakomen, kunnen ze boetes krijgen tot vier procent van hun omzet.

Vorige maand probeerde de christendemocratische EVP-fractie de wet nog af te zwakken in het Europees Parlement. Hiervoor zochten ze steun bij uiterst rechtse partijen, iets wat op veel kritiek kon rekenen van de linkerkant.

Een nipte meerderheid stemde toen in met hun voorstel om “risicoloze landen” vrij te stellen van controles. Het besluit leidde tot veel woede, omdat sommige Europarlementariërs die tegen de versoepeling waren, door een systeemfout hun stem niet konden uitbrengen.

Toch geen versoepelingen

Maar nu bleek tijdens de laatste onderhandelingen dat alle EU-lidstaten, op Italië na, tegen versoepelingen zijn. Ze stemden alleen in met het uitstellen van de deadline, de wet had eigenlijk eind dit jaar in werking moeten treden.

Grote bedrijven krijgen nu tot eind 2025 de tijd om aan de ontbossingswet te voldoen. Kleine en middelgrote ondernemingen krijgen zelfs nog een jaar extra, tot eind 2026. De versoepelingen komen er niet omdat ze te ingewikkeld zouden zijn en de vastgestelde ingangsdatum alleen maar verder in gevaar zouden brengen.

Overwinning op links en rechts

De christendemocraten konden dus niet anders dan hun voorstel toch terugtrekken, om in plaats daarvan voor de troostprijs te gaan. Er werd namelijk wel besloten in 2028 te beoordelen of landen die aantoonbaar risicovrij zijn, minder strenge regels kunnen krijgen.

Desondanks zien ze de uitkomst toch als een succes. “Dit is een overwinning,” aldus Christine Schneider, Duits Europarlementariër en hoofdonderhandelaar over de ontbossingswet. “We hebben met succes de uitvoering van de ontbossingswet met een jaar uitgesteld.”  

En ook de Groenen zijn blij. Bas Eickhout, Europarlementariër voor GroenLinks-PvdA vindt het “heel goed dat het de christendemocraten, ondanks de hulp van radicaal rechts, niet is gelukt de ontbossingswet af te zwakken”.

“Naast het feit dat het een ramp zou zijn voor de natuur, moeten we als de EU niet gaan zwabberen, maar koers houden en duidelijkheid bieden aan bedrijven”, schrijft hij op X. Het uitstel zal eind december officieel aangenomen worden. En dan, als het goed is, volgend jaar dan toch echt ingaan.