Sommigen zullen hem kennen als Nederlands politicus voor de SGP, anderen dan weer als man van het gezin, de boer en de visser: Bert-Jan Ruissen. Sinds 2 juli 2019 is hij Europarlementariër, toch kent Ruissen de wandelgangen van het Brusselse al sinds het midden van de jaren 90. Toen nog als beleidsmedewerker voor de in 2020 overleden Leen van der Waal. Is er sindsdien veel veranderd?
Meer Europa
“Of er veel is veranderd?”. De lijn hapert even tussen Brussel en Krimpen aan de IJssel – de thuisbasis van Ruissen. “Oh jazeker! Het Europees Parlement heeft veel meer macht, veel meer invloed gekregen. Er is een centralisatie en machtsconcentratie gekomen in Europa.”
Is dat volgens u problematisch? “Een gedeelde markt en een gezamenlijke input voor het klimaat. Daar sta ik achter. Maar we moeten ook waken voor té grote bemoeienis vanuit Brussel. Het aangrijpen van de coronacrisis om de zorgunie enorm uit te breiden, met zelfs een verdubbeling van het budget. Daar heb ik dan wel vraagtekens bij.”
Vis in het water
De thema’s die Ruissen aan het hart liggen zijn, anders dan de positie van het Europees Parlement, ongewijzigd gebleven: subsidiariteit, godsdienstvrijheid en het landbouw. Dat begon al in Krimpen aan de IJssel, waar de SGP-politicus jarenlang als gemeenteraadslid actief is geweest.
“Hoe sceptisch ik soms ook ben over Europa, hier ben ik op mijn plek: als een vis in het water! Ik heb het gevoel dat ik iets kan betekenen, bijvoorbeeld toen ik namens een groep van meer dan 60 politici de onderhandelingen rond het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid mocht voeren. Dat maakte indruk op mij.
Bijbelse waarden in Brussel
Toch kijkt Ruissen vooral met een kritisch oog naar de Europese Unie: “Ik zie hier veel haantjesgedrag. Dan hoor ik iemand zeggen dat we hier meer zeggenschap in moeten krijgen, en dit ook, en dat! En dan denk ik bij mijzelf: is dat wel zo?”
Hoe dat komt? “We dwalen af van de christelijke wortels, de Bijbelse waarden die Europa toebehoren. Ik betreur dat er een vergaande seculiere agenda wordt opgelegd. Het gaat soms over zaken, zoals abortus, waartoe de EU bovendien helemaal niet bevoegd hoort te zijn”.
Godsdienstvrijheid
Ruissen is van Krimpen aan de IJssel naar Brussel afgezakt, en daar zwemt hij tegen de stroming in. Zijn standpunten maken hem soms tegendraads, maar zijn visie is duidelijk: “Er moet meer aandacht komen voor godsdienstvrijheid, zo is er nog altijd geen gezant aangesteld.”
Hoe zou dat komen? “Kerktorens zijn de stille getuigen van onze christelijke wortels geworden. Het is geen prioriteit meer en dat betreur ik, zeker als je kijkt naar de vreselijke onderdrukking van Christenen en andere gelovigen wereldwijd, de Oeigoeren bijvoorbeeld”.
U stelt dat het waarderen van de christelijke wortels in Europa een meerwaarde heeft, hoe dan? “Dat is een mooie vraag. We kunnen bescheidenheid, rechtvaardigheid, eerlijkheid en solidariteit meer vooropstellen.”
“Zo zie ik voor me dat een overheid dienend moet zijn, ten goede van de burgers, weg van de machtsstrijd. Dat zie ik hier nog te vaak. Je moet je altijd afvragen: is de burger hiermee gediend?”
Voor God spelen
Is er een specifiek moment waarop u het gevoel had dat u het verschil kon maken, dienstbaar kon zijn? “Het hoogtepunt, toen ik rapporteur mocht zijn bij het kwekersrecht, mijn eerste rapport. Daar was brede steun voor en het werd kort en krachtig behandeld.”
En in twee regels ging dat over? “Het kwekersrecht biedt bescherming voor veredelaars, mensen die nieuwe rassen en kruisingen maken bij planten bijvoorbeeld. Zo creëer je een uitgebalanceerd en eerlijk speelveld”.
Toch las ik een tijd terug dat u stelde dat we niet aan planten mogen rotzooien. Dit is ook deel van Gods schepping zei u toen, hoe rijmt dat met het kwekersrecht?
“Er is een duidelijk onderscheid. Ik ben voorstander van het doorontwikkelen van de soortmutaties, die komen namelijk ook voor in de natuur. Wat we doen is ze versnellen, niet per se veranderen. Waar ik dan weer beducht voor ben, is genetische manipulatie in de klassieke zin. Wanneer je dus soortvreemde genen gaat combineren. Zaken die in de natuur niet voorkomen.”
Waarom is het versnellen van plantenmutaties van belang voor ons? “We kunnen ze zo ontwikkelen dat we minder hoeven leunen op gewasbeschermingsmiddelen. Minder chemicaliën! En anderzijds moeten we de wereld voeden. We zijn op zoek naar duurzame en hoogproductieve methodes.”
Kerst moet kerst blijven
U had dus een duidelijk hoogtepunt. Wat plaatsen we daar tegenover? “Kerst”, verzucht Ruissen. “De Europese Commissie opende debat over het schrappen van Kerst uit het taalgebruik. Dit toont hoe ver we afdwalen van onze wortels. Maar ik ben blij met het debat dat volgde, er is een duidelijk signaal afgegeven: kerst is kerst.”
“Het lijkt misschien onschuldig, maar in de slipstream zie je dat verwijzingen naar het Christendom worden geschrapt. Dat gaat me aan het hart ja. Terug naar de wortels, dát komt van pas op weg naar de Europese toekomst.”
Het goede voornemen van Ruissen
Terug bij af dus? “Ja hier begint en eindigt het”, Ruissen lacht. En uw nieuwjaarsresolutie is dus het op de kaart zetten van godsdienstvrijheid in Europa? “Laten we beginnen met het benoemen van een vertegenwoordiger!”.
