De Tweede Kamer vindt dat de voorgestelde vliegbelasting op Europees niveau moet worden ingevoerd. Daarmee wil het voorkomen dat reizigers naar Duitsland of België reizen om het vliegtuig te pakken, zo zeiden verschillende Kamerleden in een commissiedebat over het belastingplan van 2026.

Momenteel is de vliegbelasting bijna dertig euro voor elke vlucht. Het demissionaire kabinet stelt voor om de drie verschillende tarieven in te voeren voor korte vluchten, middellange vluchten en lange vluchten. De vliegbelasting voor lange vluchten wordt, als het aan het kabinet ligt, in 2027 ruim zeventig euro. Al zal dat bedrag iets hoger liggen, aangezien er nog wordt gecorrigeerd voor inflatie. Volgens het kabinet sluit zo’n systeem beter aan bij de milieuschade van verschillende typen vluchten: langeafstandsvluchten veroorzaken immers meer CO₂-uitstoot.

Europees aanpakken

De nieuwe belasting is een logische stap volgens D66-Kamerlid Henk-Jan Oosterhuis. “De belasting had wat ons betreft nog hoger gemogen. We belasten namelijk nog steeds niet alle negatieve externe effecten van vliegen, zoals luchtvervuiling, geluidsoverlast en de uitstoot van broeikasgassen.” Toch moet er nadrukkelijk gekeken worden naar onze buurlanden, wat Oosterhuis betreft. Hij zegt dat het kabinet zich in Brussel hard moet maken voor een Europese vliegbelasting. 

VVD, GroenLinks-PvdA en ChristenUnie sluiten zich bij die laatste woorden aan. “Wij pleiten ook voor een Europese route”, zegt VVD-Kamerlid Wendy van Eijk. “De belasting past bij het idee: ‘de vervuiler betaalt’, maar dan moet het wel aansluiten met de landen om ons heen. En dat is nu niet het geval.” Van Eijk wijst erop dat Duitsland de tarieven volgend jaar gaat verlagen. De tarieven in Duitsland zijn op dit moment vergelijkbaar met de voorgestelde tarieven door het demissionaire kabinet, maar Bondskanselier Friedrich Merz kondigde vorige week aan dat de overheid de vliegbelastingen vanaf juli volgend jaar met 350 miljoen euro wil verlagen.

Luc Stultiens van GroenLinks-PvdA zegt dat de belasting nog verder omhoog mag, maar zegt het voorstel van het kabinet te steunen “omdat het een stap vooruit is”. “Wat ons betreft moeten we privévluchten en veelvliegers meer belasten”, voegt hij toe. 

Reactie KLM

De wijziging in de vliegbelasting schoot eerder dit jaar al in het verkeerde keelgat bij de KLM. “Deze vliegbelasting maakt Nederland op alle afstanden het duurste land van de Europese Unie”, zei Marjan Rintel, de baas van KLM, destijds. Volgens haar zorgt de vliegbelasting ervoor dat nog meer Nederlanders de auto pakken om vanuit luchthavens over de grens te gaan vliegen. “Dit helpt het klimaat dus niet.”

KLM claimt op basis van eigen onderzoek dat 74 procent van de Nederlanders overweegt om vanaf België of Duitsland te vertrekken, als de Nederlandse vliegtickets door de belasting duurder worden.

Effectief

Of de voorgestelde belasting effectief is om de uitstoot terug te dringen, moet nog blijken. Uit onderzoek van CE Delft, in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, blijkt dat zo’n afstandsafhankelijke belasting slechts een beperkt effect zou hebben op het aantal reizigers en de CO2-uitstoot. De meeste mensen blijven vliegen, vooral zakenreizigers. In de strengste variant daalt het aantal passagiers met hooguit 0,7 procent, terwijl de uitstoot met één tot drie procent afneemt.

Woensdag reageert het demissionaire kabinet op de vragen van de Kamerleden, al lijkt een meerderheid voor de nieuwe vliegbelasting wel zeker.

Meer weten over Europese vliegbelastingen en mobiliteit? Eindredacteur Sander van Vliet neemt je elke twee weken mee in de Nieuwsbrief Mobiliteit met verdiepende verhalen, interviews en analyses. Abonneer je nu en ontvang deze week onder meer een uitgebreide verhaal over de andere Prinsjesdagplannen voor mobiliteit exclusief in jouw mailbox.