Een dringend beroep doet het Nederlandse Europees Parlementslid Sophie in ’t Veld (D66) op de Europese Commissie. Het is tijd volgens haar nu eindelijk tijd dat er wetgeving komt om een einde te maken aan het verstrekken van zogenaamde gouden paspoorten en gouden visa. Zij verwacht dat haar voorstel vandaag de steun krijgt van bijna het voltallige Parlement: “Burgerschap is een recht, geen commercieel product dat kan worden gekocht en verkocht”.
Bulgarije, Malta en Cyprus zijn de enige drie lidstaten die nog steeds voor veel geld Europese paspoorten verkopen. Daarnaast bieden in totaal 12 EU-lidstaten, waaronder Nederland, buitenlanders de mogelijkheid om een gouden visum te verkrijgen.
Miljarden business
Geschat wordt dat er tussen 2011 en 2019 minsten 130 duizend rijke Russen of Chinezen gebruik gemaakt hebben van de regeling om met een gouden paspoort of gouden visum toegang tot de Europese Unie te kopen. Volgens het Europees Parlement heeft het de Europese landen bij elkaar meer dan 20 miljard euro opgeleverd.
Europarlementariërs noemen de situatie dat Europese nationaliteiten te koop zijn ‘ethisch, juridisch en economisch verwerpelijk’. Omdat volgens In ’t Veld de procedures in Malta, Cyprus en Bulgarije allesbehalve streng zijn, zouden er ‘veiligheidsrisico’s’ kleven aan het verkopen van paspoorten die het vrij reizen in de Europese Unie mogelijk maken.
In Brussels jargon heten de gouden paspoorten ‘burgerschapsregelingen voor investeerders’ en zijn ze bedoeld voor zakenlui die grote investeringen doen en beloven zich in het land te vestigen. In de praktijk stellen de formele eisen maar weinig voor, zegt In ’t Veld.
“De Europese Commissie heeft de verplichting om nu te handelen. De oorlog in Oekraïne maakt dat weer duidelijk”, zei In ’t Veld bij een toelichting op haar voorstel tegen de pers.
Gouden visa
De mogelijkheid om zakenmensen van buiten de EU te voorzien van een gouden visum in ruil voor het doen van een grote investering, moet volgens het Parlement ook flink aan banden. In ’t Veld neemt de Nederlandse regeling als voorbeeld voor hoe het zou moeten zijn. De regels in ons land zijn streng en vereisen een investering in de echte economie die daadwerkelijk banen oplevert. Het maakt de Nederlandse regeling weinig aantrekkelijk en slechts een handvol mensen heeft er volgens In ’t Veld gebruik van gemaakt.
Nieuwe route
Het Europees Parlement stelt nu voor dat de Europese Commissie met wetgeving komt om het verstrekken van gouden paspoorten in 2025 te verbieden. Juridisch is dat moeilijk, omdat lidstaten zelf gaan over wie recht heeft op de nationaliteit van een land. Maar In ’t Veld draait het argument om. Op de vraag of het eerlijk is als de Europese Unie Malta verbiedt paspoorten te verstrekken aan investeerders, zegt ze: “Malta verkoopt niet de Maltese nationaliteit, maar het Europese burgerschap. Het is niet eerlijk tegenover de burgers van Europa”.
Inmiddels hebben rijke Russen en Chinezen volgens In ’t Veld al weer een nieuwe weg gevonden om visa-criteria te omzeilen en gemakkelijk de Europese Unie in te reizen. Door de nationaliteit aan te nemen van een land buiten de Europese Unie waarvan de burgers visumvrij naar Europa kunnen reizen. Ook die route wil het Europees Parlement door de Europese Commissie laten blokkeren.
