Afgelopen jaar werden bijna 6000 christenen gedood, wegens hun geloof. Dat blijkt uit de Ranglijst Christenvervolging van de organisatie Open Doors, die woensdag werd gepresenteerd in het Europees Parlement. Wereldwijd ervaren 360 miljoen christenen vervolging. Dat is 1 op de 7 christenen.

De Nederlandse Europarlementariër Peter van Dalen van de ChristenUnie is mede-organisator van de presentatie van het onderzoek. Hij zegt: “Het Europees Parlement is een cruciale speler in de strijd voor democratie en mensenrechten en heeft de plicht om het fundamentele recht op vrijheid van godsdienst of levensovertuiging wereldwijd te bevorderen en te beschermen.”

Kerkvernieling

Het rapport is een ranglijst van de 50 landen met de ergste christenvervolging. De ergste christenvervolging vindt plaats in Afghanistan, dat dit jaar voor het eerst op nummer 1 van de ranglijst staat. Noord-Korea stond twintig jaar lang op de eerste plaats. Sinds de Taliban in augustus 2021 de macht heeft overgenomen gaan er in Afghanistan namenlijsten rond van christenen. De Taliban klopt aan bij hen thuis. Wie zich niet bekeert tot de islam wordt aangevallen.

Open Doors onderzocht geweld en onderdrukking van christenen op verschillende niveaus: individueel, gezinsleven, gemeenschapsleven, kerkleven en maatschappelijk leven. Het onderzoek is gebaseerd op data van media, diplomaten en experts over ontvoering, verkrachting, kerkvernieling, moord en geweld tegen christenen om hun geloof.

Marcel Poorthuis, hoogleraar interreligieuze dialoog aan de Faculteit Katholieke Theologie te Utrecht, plaatst enkele kanttekeningen bij het onderzoek van Open Doors. ‘‘Op hun website zegt Open Doors mensen te beschermen die Jezus volgen. Dat klinkt nogal evangelicaal. Onderscheid maken tussen verschillende christelijke denominaties zou wel eens heel belangrijk kunnen zijn. Het is zonder meer duidelijk dat christenen zwaar vervolgd worden. Maar de meeste slachtoffers van islam-extremisme zijn zelf moslim, dat is belangrijk om voor ogen te houden. De aanduidingen islam en christendom behoeven dus meer nuance bij Open Doors.’’

Wat kan Europa doen?

Oud-Europarlementariër van de SP Dennis de Jong was mede-voorzitter van een informeel overleg van het Europees Parlement over vrijheid van godsdienst en levensovertuiging. Hij zegt dat de bevindingen van Open Doors over christenvervolging in een breder beeld passen van vervolging van gelovigen (en ongelovigen) van allerlei religies en levensovertuigingen.

”Het Europees Parlement en het Nederlandse Ministerie van Buitenlandse Zaken moeten niet alleen kijken naar hoe erg religieuze vervolging is, maar ook naar de aanpak ervan. Bijvoorbeeld door landen op de ranglijst aan te spreken op het respecteren van mensenrechten, en die mensenrechten op te nemen in de voorwaarden van handelsverdragen. Vooral in landen waar Nederland slagkracht heeft en niet te economisch afhankelijk van is, kan er verschil gemaakt worden.”

De rol van overheden

Het rapport van Open Doors stelt dat overheden christenen te weinig beschermen tegen vervolging en er zelf ook een rol in spelen. Zo zijn in de onderzochte periode meer dan 6000 christenen gevangen gezet om hun religie. De Cubaanse regering heeft katholieke en protestantse leiders in Cuba mishandeld, opgepakt en beboet tijdens protesten voor sociale gerechtigheid.

In India is de hindoe-nationalistische regeringspartij verantwoordelijk voor vervolging van christenen en moslims. Daar posten mensen video’s op Facebook van hun christenvervolgingen, die grotendeels onbestraft blijven.

De reden waarom christenen vervolgd worden verschilt erg per land. In China, Vietnam en Noord-Korea proberen communistische regeringen religie te onderdrukken. In India, Myanmar en Bhutan gaat het om religieus nationalisme. Een aantal islamitische landen kent radicale milities die christenen op eigen houtje vervolgen.

De ranglijst christenvervolging laat zien dat in sommige landen de covid lockdowns werden gebruikt om de rechten van gelovigen in te perken. Zo mochten in Myanmar en Qatar huiskerken niet heropenen na de versoepeling van coronarestricties. China gebruikte de covid lockdown als excuus om 3000 kerken te sluiten en sommige zelfs te vernietigen.

Taliban

Politiek analist Illia Djadi uit Niger wijst tijdens de presentatie van het onderzoeksrapport op het gevaar van radicaal-islamitisch terrorisme in West-Afrika voor christenen. Hij zegt dat Mali het nieuwe Afghanistan kan worden. De EU en Frankrijk zijn in Mali militair aanwezig, maar lokale jihadisten winnen steeds meer terrein. Dit doen zij met een focus op het platteland, net als de Taliban. In de Sahelregio, het nieuwe epicentrum van jihadisme, vallen zij christelijke gemeenschappen aan. Djadi waarschuwt dat dit kan leiden tot meer migratie naar de Europese Unie.

Sinds 1993 onderzoekt Open Doors geweld tegen en onderdrukking van christenen wereldwijd. Volgens Open Doors moet het Europees Parlement voor de bescherming van kwetsbare groepen meer naar religieuze minderheden kijken.