Maak pas op de plaats, zegt de Boer Burger Beweging tegen Brussel. Hoewel de BBB in haar verkiezingsprogramma erkent dat de EU belangrijk is voor Nederland, op het gebied van economie, migratie en defensie bijvoorbeeld, vindt de partij dat Brussel teveel macht naar zich toe getrokken heeft. De BBB wil geen verdere politieke eenwording maar een EU die zich richt op praktische samenwerking.

De partij met nu nog zeven zetels in de Tweede Kamer en twee zetels in het Europees Parlement scoort, volgens Ipsos, op 29 oktober twee tot vier zetels. Een belangrijke verkiezing voor de BBB. Brusselse Nieuwe neemt hun concept-verkiezingsprogramma door en kijkt natuurlijk extra goed naar alles dat met Europa te maken heeft.

Klimaat

Om te beginnen met klimaat en duurzaamheid. Zo wil de partij af van de zogeheten nitraatnorm. Die is vastgelegd in Europese wetgeving en bedraagt 170 kilogram stikstof per hectare. De BBB wil dat boeren meer mest over hun land kunnen uitrijden, en Europese regels zitten in de weg.

Nederlandse ministers van Landbouw proberen al jaren ervoor te zorgen dat Nederland zich niet aan de nitraatnorm hoeft te houden. Ook BBB-minister Femke Wiersma sprak er vaak over tijdens haar bezoeken aan Brussel. Maar tot nu toe zonder veel succes.

Verder noemt de BBB de Europese klimaatplannen (Green Deal) – een wettenpakket dat Europa groener en duurzamer moet maken – “doorgeslagen”. Sinds de vorige Europese verkiezingen zijn verschillende wetten al gepauzeerd of afgezwakt. Denk aan regels die bedrijven verplichten te rapporteren over mogelijke schade aan de natuur als ze grondstoffen kopen. Maar volgens de BBB is dat niet genoeg. “Alleen snoeien is onvoldoende”, stelt de partij.

Financiën

De BBB vindt de EU ook te duur. De partij wil zich inzetten om de Nederlandse bijdrage aan de EU verder af te bouwen. EU-landen betalen elk jaar een bedrag zodat Europese instanties kunnen functioneren en het geld gebruikt kan worden voor beleid. Nederland betaalt al jaren meer dan het direct terugkrijgt. Bij die berekening wordt alleen geen rekening gehouden met de voordelen voor de economie die Nederland krijgt door de Europese interne markt.

Verder wil de BBB een stop op Europese fondsen zoals het coronaherstelfonds. De Europese Rekenkamer concludeerde recent dat het moeilijk te controleren is of het geld wel goed besteed werd. In het Europees Parlement klinkt daarnaast steeds vaker kritiek op de uitvoering. Slechts een kwart van de projecten is afgerond en er staat nog honderden miljarden euro klaar om uitgekeerd te worden. Tegelijkertijd stelt de Europese Commissie dat Nederland juist profiteert van de economische neveneffecten, met miljarden aan opdrachten voor Nederlandse bedrijven.

De partij wil ook geen gemeenschappelijke schulden meer. Eurobonds of samen met de EU lenen bij grote banken moet dus van tafel, zegt de BBB. De partij wil toekomstige generaties niet met schulden opzadelen. Als er niet geleend mag worden, mag de EU dan wel belasting heffen om de portemonnee te vullen? Nee, zegt de BBB.

Democratie

De EU moet zich volgens de partij vooral op kerntaken richten. Geen federaal Europa dus, geen overdracht van bevoegdheden (zoals belastingen) en meer democratische controle.

De BBB wil bijvoorbeeld dat EU-landen individuele Eurocommissarissen op het matje kunnen roepen. Op dit moment kan het Europees Parlement ingrijpen als een Eurocommissaris te ver gaat, maar alleen door de hele Commissie weg te stemmen. Dat moet anders, vindt de BBB, maar die macht moet dan wel bij de landen liggen. Meer macht naar nationale overheden dus.

Dat blijkt ook als het gaat om vetorechten. Sommige Europese besluiten, zoals over buitenlandbeleid of sancties tegen Rusland, moeten goedkeuring krijgen van alle EU-landen. Op dit moment kan één lidstaat dus een wet blokkeren door als enige tegen te stemmen. Dat moet zo blijven, vindt de BBB.

Ook Nederlandse ministers moeten beter gecontroleerd worden, vindt de partij. De BBB wil vastleggen dat ministers in Brussel verplicht zijn te handelen binnen het mandaat van de Tweede Kamer. Zo moet het onmogelijk worden dat een minister instemt met een Europese wet waar de Kamer tegen is. Daarnaast wil de partij een zogeheten subsidiariteitstoets verplicht stellen: Europese regels mogen er alleen komen als die aantoonbaar beter op EU-niveau werken dan op nationaal niveau.

Uitbreiding

En ook over de uitbreiding van de EU maakt de BBB zich zorgen. Landen als Oekraïne en Moldavië willen lid worden van de EU, maar als het aan de BBB ligt, gebeurt dat pas na ingrijpende hervormingen. Zo wil de partij eerst het vrije verkeer van personen, vastgelegd in de Europese verdragen, beperken. Pas daarna mogen nieuwe landen toetreden, en dan alleen onder strenge voorwaarden.

Tot slot is de BBB fel tegen de invoering van programmeerbaar digitaal geld, zoals een digitale euro. Die zou volgens de partij de financiële privacy en vrijheid van burgers kunnen aantasten. Het partijprogramma van BBB is momenteel een concept. Op 30 augustus wordt het tijdens het partijcongres officieel vastgesteld.