Het is aan elke lidstaat van de Europese Unie om zelf om te gaan met de gevolgen van de oorlog in Oekraïne. Dat zegt premier Mark Rutte na afloop van de Europese top van deze week in Brussel.

Stijgende energieprijzen en een hoge inflatie: alle Europese landen hebben ermee te maken en daarom stonden ze op de tweede vergaderdag van de Europese Raad hoog op de agenda van Rutte en de 26 andere EU-regeringsleiders. Een gezamenlijke oplossing voor de economische nood bij miljoenen Europeanen hebben zij niet gevonden.

“Als een Nederlandse burger denkt dat de Europese Unie nu zijn problemen gaat oplossen: nee, dat zal echt Nederland zelf moeten doen”, zei Rutte tegen de pers. De Europese Unie is volgens hem geen extra bestuurslaag boven de Nederlandse. Het is aan nationale regeringen om hun burgers te ondersteunen.

Volgens Rutte kan de Europese Unie alleen een rol spelen in de coördinatie tussen de lidstaten bij het oplossen van de gastekorten. Gezamenlijke inkoop of het maximeren van de gasprijzen, is volgens hem niet de oplossing. Lidstaten moeten zelf een oplossing vinden voor de haperende gasleveranties uit Rusland, zoals Nederland dat deze week heeft gedaan door te besluiten dat de kolencentrales weer op vol vermogen kunnen draaien.

Historische top

Met het toekennen van het kandidaat-lidmaatschap aan Oekraïne en Moldavië is de EU-top van deze week historisch geweest. Toch mijdt de premier grote woorden. Hij houdt het, zoals hij zelf zegt, liever saai. “Ik probeer sommige procedures saai te houden waar het gaat over het toetredingsproces. Het beoordelen van Oekraïne gebeurt met passende saaiheid”, aldus Rutte.

Toch deed het Rutte wel iets toen hij zag hoe de mensen in Oekraïne en Moldavië vannacht reageerden op het positieve oordeel uit Brussel: “Dat vind ik natuurlijk ook belangrijk om te zien. Ik realiseer me onder welke militaire en mentale druk Oekraïne staat en onder welke geopolitieke druk Moldavië staat. Dus dat die landen zeggen: het is een enorme steun in de rug, dat vind ik heel wezenlijk”.

De Europese Unie zal nooit een 10 verdienen

Met de nieuwe toetredingskandidaten Oekraïne en Moldavië en de mogelijkheid dat Albanië en Noord-Macedonië nu ook sneller lid worden, is het wel noodzakelijk dat de Europese Unie iets doet aan de manier waarop besluiten worden genomen. Ook al zal daadwerkelijke toetreding nog lang duren, interne hervormingen staan volgens Rutte op de agenda: “Ook ik vind dat de Europese Unie wel wat effectiever mag worden intern”. 

Toch, perfect zal de Europese Unie nooit worden: “De Europese Unie zal altijd elementen van ineffectiviteit behouden, omdat je met democratische landen bij elkaar aan tafel zit. Het is onvermijdelijk dat het nooit een tien wordt. Het zal altijd zes of een zeven zijn. Max”, zegt Rutte