“Fundamenteel verkeerd.” Dat zijn de woorden die De Wever gebruikt in een brief aan de voorzitter van de Europese Commissie. Hij is niet de enige met kritiek. Ook het bedrijf waar heel veel geld van de Russische miljonairs is gestald – Euroclear – waarschuwt voor desastreuze gevolgen als Europa aan het geld komt. Waar de financiële instelling het vooral heeft over de positie van de euro en gevolgen voor de wereldhandel en Europese banken, benoemt De Wever de politieke gevolgen. Hij denkt dat als de Europese regeringsleiders nu geforceerd een besluit nemen, zelfs de kans op een vredesakkoord vervliegt.
Wat willen de Amerikanen?
Die azen op hetzelfde geld. In het eerste ontwerp voor een vredesakkoord; het 28 punten plan, wordt het genoemd. Dat is voor De Wever een extra reden om op de rem te gaan staan. Hij gaat er namelijk van uit dat de geblokkeerde tegoeden vroeg of laat deel zullen uitmaken van een vredesakkoord. En dan is het niet slim om je nu al vast te leggen op wat je met het geld gaat doen.
Maar diezelfde passage is juist voor de Europese Commissie reden om haast te maken met het gebruiken van het geld. Europees Brussel is bang dat de Amerikanen een eigen bestemming geven aan het geld en Europa en Oekraïne nauwelijks kunnen profiteren van de ongeveer 160 miljard euro. En dus wil de Europese Commissie haast maken. Maar de Europese leiders hadden nou juist in oktober gevraagd om ook andere opties te onderzoeken, omdat ze er, mede door het Belgische veto, niet uitkwamen.
De eisen van De Wever zijn nog steeds dezelfde:
- Hij wil waterdichte, juridisch bindende en onvoorwaardelijke toezeggingen van de andere lidstaten;
- Garanties dat België er niet alleen voor staat;
- Landen waar eveneens Russische tegoeden zijn bevroren moeten met de billen bloot.
“De mensen die het dossier kennen, geven mij allemaal gelijk”, zo vertelde De Wever tegen de Vlaamse omroep VRT. “Russisch geld stelen en aan Oekraïne geven, dat klinkt too good to be true en dat is het ook. Het klinkt als Robin Hood: je steelt van de slechten en geeft het aan de armen. Maar je steelt van een land waar wij niet mee in oorlog zijn.” Daar moeten we volgens de Belgische premier niet de lichtzinnig oer denken.
Is er een alternatief?
Ja, er zijn in ieder geval twee andere mogelijkheden, maar die kunnen niet op applaus van iedereen rekenen. Geld lenen op de financiële markten. Voor komend jaar zou het gaan om 45 miljard euro. Maar onder meer Nederland staat niet te springen van enthousiasme voor dit plan. Een ander alternatief is dat landen via hun eigen begroting extra geld afdragen. Dan moet iedereen zelf zien waar het geld vandaan komt, maar ook dat kost geld en gaat ten koste van andere zaken.
Volgens Valérie Urbain, de topvrouw van Euroclear, is het in ieder geval goedkoper dan het bevroren geld gebruiken. Beleggers worden afgeschrikt om te investeren in Europese overheidsobligaties, met hogere rentes als gevolg. En dus moeten we daar wat betreft De Wever naar kijken. Hij is namelijk niet van plan om te wijken. “Wij willen misschien geloven dat het voorstel in overeenstemming is met het internationaal recht en niet neerkomt op een illegale confiscatie, maar de ongemakkelijke realiteit is dat anderen dit anders zullen zien.
