Gelijk werk, moet gelijk verloond worden: sinds de jaren vijftig staat het al in de Europese verdragen. Toch verdienen vrouwen in de Europese Unie gemiddeld nog altijd 13 procent minder dan mannen. Ook in Nederland is er werk aan de winkel: met een gemiddeld verschil van 14,2 procent doen wij het slechter dan het Europees gemiddelde.
“Dit is een structureel probleem”, vertelt Europarlementariër Samira Rafaela (D66). “We kunnen niet simpelweg het glazen plafond stukslaan. We moeten het hele huis verbouwen.”
Een nieuwe Europese wet die loontransparantie gaat afdwingen, moet daarvoor zorgen. “Door deze wet kunnen we eindelijk de loonkloof vloeren in al onze lidstaten. Als we het aan de markt hadden overgelaten, zou de loonkloof pas tegen 2086 verdwenen zijn”, aldus Rafaela.
Geheimen
Concreet is het de bedoeling dat werknemers informatie krijgen over het gemiddelde salaris voor hun functie binnen het bedrijf. Ook worden bedrijven verplicht om deze informatie te delen met sollicitanten die in de laatste fase van het wervingsproces zitten. Daarnaast laat de wet het niet langer toe dat bedrijven clausules in hun arbeidscontract zetten die het werknemers verbieden om met elkaar over hun salaris te praten.
Rafaela benadrukt het belang hiervan: “Tegen Europese bedrijven zeggen we nu: laat je ware kleur zien. Door de nieuwe wet staan we niet langer toe dat er geheimen zijn over lonen. Want geheimen zijn de beste manier om ongelijkheid in stand te houden.”
Bedrijven met meer dan honderd werknemers zullen nog harder aan de bak moeten. Zij zullen de loonkloof binnen hun bedrijf verplicht moeten onderzoeken en hierover rapporteren. Wanneer het verschil meer dan 5 procent bedraagt, zullen ze maatregelen moeten nemen. Doen ze dat niet, is het aan de lidstaat in kwestie om met een passende straf te komen.
Tot slot zullen werknemers ook makkelijker naar de rechter kunnen stappen wanneer ze vermoeden dat er sprake is van loondiscriminatie. Door de nieuwe wet zal het aan de bedrijven zijn om dan aan te tonen dat er géén sprake is van loondiscriminatie. Tot nu was die bewijslast omgekeerd.
Brusselse bureaucratie
Een meerderheid van het Europees Parlement sprak vandaag haar zegen uit over de wet. Wanneer ook de lidstaten instemmen, moet de wet binnen de drie jaar in de gehele Europese Unie gelden. Aangezien er al een voorakkoord is tussen het Europees Parlement en de lidstaten, is die stemming, die eind april plaatsvindt, slechts een formaliteit.
Toch staat niet iedereen te juichen bij het plan. Zo vindt Europarlementariër Michiel Hoogeveen (JA21) dat de wet van een te pessimistisch wereldbeeld uitgaat: “Het gaat namelijk best goed met de positie van de vrouw. Zo hebben de vrouwen de mannen in het onderwijs bijvoorbeeld volledig voorbij gesuisd.”
Desalniettemin vindt ook Hoogeveen dat ongelijkheid een hardnekkig probleem is. “Maar dat moeten de lidstaten zelf aanpakken. Meer bureaucratie uit Brussel gaat niet helpen.”
Hoe staat het verder met de mensenrechten en de rechtsstaat in de EU? Lees het in onze tweewekelijkse nieuwsbrief Democratie & Rechtsorde
