Minister Veldkamp terughoudend om nieuwe Syrische regering van terrorismelijst te halen

Minister van Buitenlandse Zaken Casper Veldkamp (NSC) wil eerst duidelijkheid over de bescherming van minderheden onder het nieuwe bewind in Damascus. Volgende week zit de minister samen met zijn EU-collega’s in Brussel. Vandaag ging hij alvast in debat met de Tweede Kamer over die bijeenkomst.

2 min. leestijd

Frankrijk en Duitsland zeiden eerder deze week in een gezamenlijke verklaring bereid te zijn tot samenwerking met de nieuwe machthebbers in Syrië, op voorwaarde dat ze de mensenrechten en minderheden respecteren. Nederland kiest daarentegen voor een meer afwachtende houding. Met name aarzelt minister van Buitenlandse Zaken Caspar Veldkamp om Hayat Tahrir al-Sham (HTS) van de EU-terreurlijst te verwijderen.

Gemengde signalen

“Ik zou daar even mee wachten”, zei de minister in het debat. “Het is echt van belang hoe HTS zich opstelt ten aanzien van de eigen bevolking en de internationale gemeenschap. HTS moet ons het vertrouwen geven dat het bereid is met andere bevolkingsgroepen in Syrië samen te werken.” Veldkamp ziet signalen dat HTS daartoe bereid is, maar tegelijkertijd merkt hij dat de andere Arabische landen argwaan koesteren. 

Het al dan niet verwijderen van HTS van de EU-terreurlijst is cruciaal voor de toekomstige betrekkingen. Zolang de organisatie als terroristisch wordt bestempeld, is het voor EU-lidstaten verboden om directe contacten te onderhouden of steun te verlenen aan het nieuwe bewind in Damascus. Ook kunnen er geen handelsbetrekkingen worden aangeknoopt of ontwikkelingshulp worden verstrekt. De Frans-Duitse verklaring suggereert dat beide landen bereid zijn deze status te heroverwegen.

Veldkamp ziet dat HTS in het Syrische Idlib een bestuursvorm heeft ontwikkeld. Die proberen ze nu te kopiëren naar Damascus, met als doel het land te stabiliseren. “Aan de ene kant is dat begrijpelijk, maar aan de andere kant is het problematisch, want dat is niet het inclusieve bestuur dat we willen zien, waarbij alle groepen worden betrokken.”

Meer humanitaire hulp

Nederland ziet wel mogelijkheden voor een constructieve rol op andere terreinen. Zo wil het kabinet zich inzetten om bewijsmateriaal te verzamelen tegen oorlogsmisdadigers, verwijzend naar de zaak die Nederland samen met Canada aanspande bij het Internationaal Strafhof tegen het Assad-regime.

Ook staat het kabinet open voor het verlenen van meer humanitaire hulp, aldus Veldkamp. Minister voor Ontwikkelingssamenwerking Reinette Klever (PVV) zou al onderzoeken wat mogelijk is.