In Nederland omstreden EU-handelsverdrag met Zuid-Amerika is rond

De Mercusor deal is rond. Von der Leyen geeft trots een speech vanuit Uruguay, maar niet iedereen is blij. Nederland niet, de boeren niet en Frankrijk en Polen ook niet.

3 min. leestijd
Bron foto: Europese Commissie

Na 25 jaar onderhandelen is het zo ver: de EU heeft een deal gesloten met de Mercosur-landen in Zuid-Amerika: Brazilië, Bolivia, Argentinië, Paraguay en Uruguay. “Een werkelijk historische mijlpaal”, noemt de voorzitter van de Europese Commissie Von der Leyen het in haar toespraak vanuit Uruguay. Maar niet iedereen staat te springen: De Tweede Kamer nam deze week nog een motie aan tegen het handelsverdrag. En Frankrijk en Polen hopen het verdrag nog te blokkeren. 

Het verdrag door een roze bril

“Dit verdrag zorgt voor meer banen, meer keuzemogelijkheden en betere prijzen”, vertelt de Commissievoorzitter voldaan. “Het is een win-win situatie”. Op dit moment exporteren rond de 60.000 Europese bedrijven hun producten naar Zuid-Amerika. Door het handelsverdrag profiteren die bedrijven straks van lagere tarieven en makkelijkere douaneprocedures. Wel 4 miljard euro aan tarieven worden straks verleden tijd, stelt Von der Leyen. Ook heeft Europa straks meer toegang tot kritieke grondstoffen uit Zuid-Amerika.

Daarnaast is duurzaamheid een belangrijk onderdeel van de Mercosur-overeenkomst, stelt de Commissievoorzitter. Ontbossing moet tegengegaan worden, ook in het Amazoneregenwoud. De EU zal de Zuid-Amerikaanse landen met een bedrag van 1.8 miljard euro ondersteunen in hun duurzame en digitale transitie. Of dat genoeg is, moet nog blijken. Natuur- en milieuorganisaties zijn bang dat een toename in handel tussen de EU en Zuid-Amerika leidt tot meer illegale boskap.

Ontransparante handel

De boeren zijn niet zo blij. De BBB daarom ook niet. Europarlementariër Jessika van Leeuwen is bang dat het akkoord een oneerlijk speelveld voor de Europese boeren zal creëren. “Boeren worden als wisselgeld gebruikt voor de belangen van andere sectoren”, vindt ze. “Dit akkoord is slecht voor onze boeren, het is namelijk voor hen onmogelijk om te concurreren met de boeren in Zuid-Amerika”. Ook vindt ze dat Von der Leyen heel ontransparant heeft gehandeld. “De leden van het Europees Parlement werden helemaal niet betrokken in het proces en hetzelfde geldt voor de lidstaten.”

Von der Leyen geeft aan de zorgen van de boeren te hebben gehoord. “We hebben naar jullie zorgen geluisterd en we doen er iets aan”, vertelt ze in haar speech. “Deze overeenkomst omvat krachtige beschermingsmaatregelen waarvan jullie zullen profiteren”. Het is nog maar de vraag of de boeren het daar mee eens zullen zijn. 

Het kabinet heeft tot nu toe nog geen standpunt ingenomen over het Mercosur-handelsverdrag. Dat wilde het kabinet pas doen zodra er een tekst klaar lag. Het is dus nog onduidelijk of Nederland zich bij Frankrijk en Polen schaart. De twee landen hopen genoeg steun te verzamelen bij EU-landen om het verdrag alsnog te blokkeren. Franse boeren vrezen immers de concurrentie van Argentijnse biefstuk, terwijl in Polen de kippenhouders bang zijn voor oneerlijke concurrentie.