Een belangrijk onderwerp van gesprek was de slechte staat van het water in Nederland. Roswall wees op het strategische belang van schoon water, niet alleen voor natuur en gezondheid, maar ook voor industrie, energieopwekking en voedselproductie. Ze waarschuwde dat de waterkwaliteit al jaren onder druk staat, mede door nutriënten zoals stikstof en fosfaat.

De landbouwsector kreeg daarbij veel aandacht. Nederland is volgens Roswall een “agricultuur-supermacht” en een grote exporteur, maar staat tegelijk voor grote uitdagingen. Ze erkende de zorgen van boeren: “We willen dat boeren deel zijn van de oplossing.” Een Europese bio-strategie, die later dit jaar wordt gepresenteerd, kan mogelijk nieuwe kansen bieden.

Stikstofcrisis

Over de stikstofcrisis liet Roswall weinig ruimte voor uitstel: “De afgelopen twintig jaar heeft Nederland veel flexibiliteit gekregen, maar we kunnen onze ogen niet sluiten voor de gevolgen. De impact op waterkwaliteit, natuur, woningbouw en energie is te groot.” Ze benadrukte dat Europese regels moeten worden nageleefd en dat andere lidstaten ook al ingrijpende maatregelen hebben genomen.

Op vragen uit de Kamer, onder meer van Holman (NSC), gaf Roswall aan open te staan voor dialoog, maar dat het initiatief nu bij Nederland ligt: “Wij willen helpen, maar jullie moeten wel jullie deel doen.” Op de vraag van GroenLinks-PvdA Kamerlid Laura Bromet over een nieuwe uitzondering voor mestgebruik antwoordde ze resoluut: “We moeten eerst resultaten zien. Het zou niet eerlijk zijn tegenover andere landen die ook maatregelen moesten nemen.”

Ook VVD-Kamerlid Thom van Campen vroeg naar de tijd die Nederland nog heeft om resultaten te laten zien: “Zoals u al zei, de Commissie is altijd heel flexibel geweest met Nederland. Blijft dat zo?” Roswall was daar duidelijk over: “We zijn heel lang flexibel geweest. Maar nu moeten we echt resultaten zien. We kunnen niet zo blijven doorgaan, want dat is niet veilig voor de gezondheid van mensen en de natuur.” Daarbij onderstreepte ze dat het initiatief voor een nieuwe uitzonderingsregeling voor mest – de derogatie geheten – niet bij de Commissie ligt, maar bij de Europese lidstaten zelf.

Tot slot vroeg PVV-Kamerlid Nijhof-Leeuw of het mogelijk is om Nederlandse mest af te zetten in het buitenland, gezien het huidige overschot. Roswall gaf aan dat de Europese Commissie hierover nog geen besluit heeft genomen.

Oogje dicht

Nog voordat Eurocommissaris voor milieu en water Jessica Roswall een voet op Nederlandse bodem had gezet, liet ze al duidelijk weten aan de Nederlandse regering dat Brussel niet van plan is een oogje dicht te knijpen over het mestoverschot. 

“Ga op zoek naar oplossingen in Nederland”, zei ze in een interview met het Financiële Dagblad afgelopen zondag. Ze zegt niet dat de veestapel perse moet krimpen, want ze gaat niet opleggen wat een lidstaat moet doen. Voor haar draait het om het resultaat. De waterkwaliteit in Nederland moet verbeteren en dat is lastig met een mestoverschot. 

Dit verhaal is afkomstig uit onze klimaatnieuwsbrief over politieke ontwikkelingen uit Brussel en Den Haag.
Abonneren kan hier! Lees nu de eerste maand op proef voor slechts 1 cent.