De Italiaan Enrico Letta, ooit nog premier in Italië, waarschuwde de EU eerder deze week al: De Europese industrie verkeert in zwaar weer doordat de interne markt in heel wat cruciale sectoren zoals energie, telecom en financiering nog steeds zo goed als onbestaand is, stelde hij. Hij wil dat de EU snel ingrijpt. “De kans om de Europese economie nieuw leven in te blazen dreigt te verdwijnen in de toekomst.”
EU-regeringsleiders delen zijn zorgen. Ze willen de interne markt daarom verdiepen. Dat betekent meer samenwerken in bijvoorbeeld de energie en financiële sectoren. Maar ook meer subsidies om Europese bedrijven te helpen. Die hebben het moeilijk nadat de VS de ‘inflation reduction act’ (IRA) aannam. Door die wet kan de VS eigen bedrijven beter financieel steunen.
Ook concluderen de Europese leiders dat geld van investeerders teveel binnen de landsgrenzen blijft. Dat helpt de Europese economie niet genoeg. Regeringsleiders willen ervoor zorgen dat kapitaal, geld dus, makkelijker tussen EU-landen vloeit.
Soevereiniteit
Er is nog niets officieel besloten, maar de besproken maatregelen betekenen dat EU-landen soevereiniteit moeten opgeven. Indien de plannen werkelijkheid worden, worden besluiten over subsidie en financiële markten voortaan op Europees niveau gemaakt. En voor Nederland is dat niet direct een probleem. “De interne markt is het Alfa en Omega van de Europese Unie”, aldus Rutte. “Maar deze markt is niet zo competitief als die van de Verenigde Staten.” Ruimte voor verbetering dus.
Nog niet iedereen is over de sloot. Frankrijk en Duitsland lijken groot voorstanders te zijn van de maatregelen om Europa competitiever te maken, maar andere EU-landen hebben hun bedenkingen. De Ierse premier Simon Harris wil bijvoorbeeld niet dat de EU zich gaat bemoeien met de belasting voor bedrijven. In Ierland betalen bedrijven minder belasting, wat zorgt voor een aantrekkelijker vestigingsklimaat. Voor de Ieren betekent dat momenteel meer banen en kansen.
Nog geen gedane zaak
Het duurt nog even voordat deze plannen concreet worden. Voor landen als Ierland of Luxemburg moet echt nog heel wat water bij de wijn. Maar premier Rutte heeft er vertrouwen in. EU-landen gaan er wel met elkaar uitkomen, zo stelt hij.
