Het heroveren van de leidende positie in Brussel gaat niet zomaar: Zo willen de christendemocraten eigenlijk geen debat houden in het Europees Parlement over de prioriteiten van Spanje als nieuwe voorzitter. Het land zit vanaf 1 juli de vergaderingen voor en het is de gewoonte om het programma dat ze hebben opgesteld vooraf te bespreken. Dat is meestal geen debat waar iedereen van wakker ligt, maar wel een gelegenheid om vragen te stellen en voor de andere landen een gelegenheid om zich te wapenen tegen mogelijke plannen, of juist extra gas te geven bij onderwerpen waar men het mee eens is. Volgens de EVP kan het debat best naar september worden verplaatst, want dan is er een nieuwe Spaanse premier; waarschijnlijk Alberto Núñez en die heeft volgens de partij heel andere prioriteiten. 

Maar dat is tegen het zere been van de andere grote fractie; de sociaaldemocraten die het onaanvaardbaar pestgedrag van de EVP vinden. Ondertussen heeft de huidige Spaanse premier Sanchez eieren voor z’n geld gekozen en dit weekend laten weten dat het debat toch beter in september met de nieuwe regering kan worden gehouden.  De sociaaldemocraten zijn toch al getergd omdat de EVP uit alle macht probeert om de Green Deal van hun voorman Frans Timmermans te dwarsbomen. Nadat eerder al de landbouw- en visserijcommissie tegen plannen had gestemd om de biodiversiteit te vergroten (de zogenoemde natuurherstelwet), zet de EVP alles op alles om ook de stemming in de milieucommissie te winnen, zodat de nieuwe wet niet door kan gaan. In juli stemt dan het voltallige parlement over het voorstel, maar als in alle commissies de wet is afgestemd is de kans groot dat het voorstel van Timmermans terug naar de tekentafel moet.

Hoe zit dat?

Het draait om de natuurherstelwet, waarin als doel staat dat in 2030 tenminste twintig procent van de natuur weer in oorspronkelijke staat is teruggebracht. In de voorgestelde wet staat:

• Meer biodiversiteit op landbouwgronden;
• Steden moeten groener worden;
• Landen wijzen natuurgebieden aan waar de natuur de komende jaren moet herstellen. Gaat om twintig procent herstel;
• In 2050 moet negentig procent van de natuur hersteld zijn;
• In 2030 moet het gebruik van bestrijdingsmiddelen (pesticiden) fors omlaag (met vijftig procent).  

Maar het gaat allemaal te snel en het is te ingrijpend vinden ze bij de christendemocraten. Ze willen niet meer meepraten. Normaal gesproken overleggen alle politieke groeperingen met elkaar om te kijken waar het compromis zit, of er op een of andere manier overeenstemming te bereiken is. Het is volgens Esther de Lange van het CDA – en spin in het web – bij de christendemocraten te laat om te onderhandelen. Timmermans is de afgelopen week in actie gekomen en heeft geprobeerd om compromissen te sluiten. Maar het is te weinig en dus te laat, volgens De Lange. Het gaat volgens haar niet om een aantal kleine punten die aangepast moeten worden maar om de gehele structuur van het voorstel. Timmermans is niet van plan om te zwichten voor de eisen van de christendemocraten en wil het spel hard spelen.  

De Commissie zal niet met een ander voorstel komen. Laat dat glashelder zijn. De tijd is er gewoon niet.

– Eurocommissaris Frans Timmermans

Komt er nog meer?

En er ligt nog een en ander op het bordje van de politiek waar forse meningsverschillen over zijn. Zo komen er nog regels voor verpakkingen, de energie-efficiëntie richtlijn (is al wel goedgekeurd, maar wacht nog op de definitieve klap) en ook nieuwe regels voor biodiversiteit en de hele hervorming van de elektriciteitsmarkt. En dan is er ook nog fors verschil van mening over de zogenoemde euro-7 normen.  Dat zijn nieuwe eisen voor autofabrikanten, waardoor er minder stikstof en fijnstof in de lucht komt tijdens het rijden. Een groot aantal autoproducerende landen; Italië, Frankrijk, Polen, Hongarije, Bulgarije, Slowakije en Roemenië vinden dat het voorstel te ver gaat, omdat vanaf 2035 de klassieke verbrandingsmotor, die verantwoordelijk is voor de uitstoot, toch al verboden wordt.  

Voor in de agenda zijn de volgende data belangrijk:  

• Van 11-13 juni spreken de landbouwministers informeel met elkaar in Zweden over de natuurherstelwet;
• Op 15 juni stemt de milieucommissie van het Europees Parlement (ENVI). Als die ook tegenstemt dan is het voorstel van Timmermans op sterven na dood;
• Op 20 juni nemen de milieuministers in Luxemburg een standpunt in tijdens hun vergadering;
• Op 10 juli stemt het voltallige parlement in Straatsburg over de natuurherstelwet.

Dit verhaal en meer lees je in de wekelijkse nieuwsbrief Brussels Peil die elke zondagochtend in de inbox van 25.000 abonnees valt, vol scherpe geopolitieke analyses van onze hoofdredacteur Bert van Slooten (cartoon), hardnekkige geruchten en veel Europees nieuws. Ook elk weekend op de hoogte van de grote Europese ontwikkelingen? Abonneren is gratis en kan via deze link.