“Rusland moet aansprakelijk gesteld worden voor de verschrikkelijke misdaden in Oekraïne”, zei von der Leyen tijdens een persconferentie met president Volodymyr Zelensky.
Het internationaal onderzoekscentrum gaat nagaan of oorlogsmisdaden die in Oekraïne gepleegd zijn, vervolgd kunnen worden. Daarnaast moet het centrum ervoor zorgen dat het verzamelen van bewijsmateriaal op een gecentraliseerde manier verloopt.
Tribunaal
Eerder riepen Europarlementariërs en regeringsleiders al op tot een tribunaal om de daders van oorlogsmisdaden in Oekraïne te vervolgen. Er werd gekeken naar het Internationaal Strafhof (ICC), maar dat wordt door Rusland niet erkend. Daarnaast bestaan er twijfels over of het strafhof wel in staat is daadwerkelijk tot vervolging over te gaan.
De Europese Commissie kwam met een tussenoplossing. Ze noemde het een ‘onderzoeksmechanisme’, dat in feite een soort openbaar ministerie moest zijn dat de komende tijd bewijs zou gaan verzamelen. Dat lijkt nu dus werkelijkheid te worden.
Er zijn nog wel een aantal vragen. Welk rechtssysteem gaat gebruikt worden? Het is bijvoorbeeld mogelijk om volgens Oekraïens recht te vervolgen. Ook buiten Oekraïne. En wie draait op voor de kosten van zo’n tribunaal of ‘onderzoeksmechanisme’?
“We zijn een land dat al heel lang voorop loopt op het internationale recht”, zegt minister van Buitenlandse Zaken Wopke Hoekstra. Dat is de reden waarom het onderzoekscentrum in Den Haag gevestigd wordt. “Den Haag wordt niet voor niets ook wel de International city of peace and justice genoemd.”
Gruwelijke daden
VVD-Europarlementariër Malik Azmani verwelkomt in ieder geval de beslissing. “Goed dat het nu definitief is! Den Haag als stad van vrede en recht is de ultieme plek om Russische oorlogsmisdadigers verantwoordelijk te stellen voor hun gruwelijke misdaden”, schrijft hij op Twitter.
