Of het nu ‘Made in Europa’ moet gaan heten, ‘Strategische Autonomie’ of het ‘groene antwoord’ op de Verenigde Staten, de Europese politici willen zich niet zomaar de kaas van het brood laten eten door de subsidiepotten van de Verenigde Staten. Daarover – en meer – lees je hier in dé geopolitieke Europa-nieuwsbrief Brussels Peil van deze week.
Maar over het juiste antwoord daar verschillen de meningen over. De één wil dat de Europese Unie volop geld gaat lenen, de ander ziet meer in het ondersteunen van bedrijven, zonder dat ze met de strenge concurrentieregels van Brussel te maken krijgen. Maar centraal staat dat de Europese Unie de spelregels voor de interne markt gaat veranderen.
Voorzitter Von der Leyen komt eind deze maand met een aantal voorstellen, zodat de leiders zich daar begin februari over kunnen buigen. ”We hebben financiële instrumenten nodig om de strijd met de Amerikanen aan te gaan.”
Waarom heeft de EU geld nodig?
Frankrijk neemt het voortouw bij het maken van nieuwe plannen. Zo wil Parijs dat de strenge regels voor staatssteun definitief de prullenbak ingaan. Volgens de Fransen moet het mogelijk zijn om bedrijven volop te steunen, zonder dat er meteen een strenge Eurocommissaris (zoals Vestager) langs komt die dat verbiedt. Door de oorlog in Oekraïne – en daarvoor de coronapandemie – waren de regels al heel soepel en dat moet zo blijven vindt Frankrijk dat zich gesteund weet door Duitsland.
Bovendien moet er een noodfonds komen. De vraag is alleen waar het geld vandaan komt dat uiteindelijk in dat nieuwe noodfonds terecht komt. Er is nog geld over, volgens de Fransen. De verschillende potjes die tijdens de coronacrisis in het leven werden geroepen zijn nog niet leeg.
De Fransen denken dat in totaal een slordige 600 miljard euro kan worden vrijgespeeld. Dat geld moet dan gebruikt worden om de strategisch belangrijke industrieën in Europa te steunen. En er is haast bij want de nieuwe Europese pot moet al voor het eind van het jaar beschikbaar zijn.
Hoe wordt er gereageerd?
Eurocommissaris Vestager wil ook tegenmaatregelen nemen. Ze wil belastingvoordelen geven aan bedrijven die in groene technologie investeren. Ze denkt aan waterstofprojecten, maar ook alles wat komt kijken bij de productie van elektrische auto’s zou kunnen profiteren van fiscale regelingen.
Om te voorkomen dat het een Frans feestje wordt en alles dus in Parijs wordt bedacht geeft Vestager de lidstaten de mogelijkheid om de komende weken ideeën aan te dragen, inspraak dus.
Wat voorzitter Von der Leyen betreft moet in ieder geval worden afgesproken dat alle landen evenveel kans hebben op geld. Vooral in Zuid-Europa worden de diepe financiële zakken van landen als Duitsland en Nederland gevreesd. “Sommige landen kunnen meer uitgeven dan andere landen”, aldus Von der Leyen, vandaar dat ze probeert met plannen te komen die voor alle landen gunstig zijn.
