Opnieuw is het Mario Draghi die op een cruciaal moment een belangrijke rol speelt. Tien jaar geleden tijdens de financiële crisis redde de huidige Italiaanse premier de euro door in zijn functie als president van de Europese Centrale Bank (ECB) te zeggen dat de bank alles zou doen om de euro overeind te houden: “whatever it takes”. Met andere woorden: je kan speculeren, maar wij zijn sterker. Dat hielp destijds en de euro werd gered.

De huidige crisis is van een andere orde. Het gaat nu om oorlog en vrede, misschien wel om de toekomst van de EU. En dus had Draghi opnieuw een plan, maar daar had hij wel de grote as van de Unie – Frankrijk en Duitsland – voor nodig. Er waren informele gesprekken tijdens de EU-top in Versailles, gevolgd door een diner met president Macron. De Franse president had namelijk een eigen plan met Oekraïne, zijn politieke unie, waar veel meer landen lid van konden worden.

Volgens Draghi waren dat mooie plannen, maar niet werkbaar en haalbaar. Oekraïne had nu snel iets nodig – hoop en perspectief. En dus was de vraag: of we sturen heel veel wapens of we honoreren hun aanvraag om lid te worden van de EU. Een aanvraag die niet met de gebruikelijke stroperigheid afgehandeld mag, waarbij regels en procedures dienen om geen politieke keuzes te hoeven maken. We moeten nu een politiek signaal afgeven, vond Draghi.

En dus namen ze symbolisch de trein. De Duitse bondskanselier besefte ook dat hij niet met lege handen in Kiev kon aankomen en sloot zich aan. Uiteindelijk stemde Macron in de nachtelijke uren in een oude treincoupé in met het idee van Draghi. Europa zou het lidmaatschap aanbieden. Om te laten zien dat het niet alleen om de oude unielanden ging, hadden ze de president van Roemenië meegenomen.

De premiers met bedenkingen, zoals Rutte, hebben het nakijken, want de leiders kunnen eind deze week nu geen nee meer zeggen tegen de lidmaatschapsaanvraag. Ze kunnen ook niet meer zeggen dat ze hopen dat het veel tijd zal kosten. Ja, de voorwaarden van de Europese Commissie komen op tafel, maar dat is allemaal procedureel. Het besluit is gevallen in een trein, ook in deze eeuw speelt een trein een hoofdrol in de Europese geschiedenis.

Lees de hele nieuwsbrief hier. Een abonnement is gratis.