De nieuwe Europese begroting die de Commissie voorstelt is te bescheiden, vindt D66-Europarlementariër Gerben-Jan Gerbrandy. “Lidstaten vragen terecht al jaren van de Europese Unie om meer en meer problemen op te lossen, maar als het erop aankomt om de begroting daarop aan te passen, geven de landen niet thuis. Zo sorteren we voor op teleurstelling.” Volgens Gerbrandy kan Europa met de voorgestelde 2.000 miljard euro niet goed genoeg uit de voeten om huidige problemen op te lossen, juist nu Europese landen veel kiezen voor bezuinigingen. “Samen de kosten delen is goedkoper, dan zevenentwintig keer hetzelfde doen.”
Bedrijven belasten
D66’er Raquel Garcia Hermidda-Van der Walle maakt zich zorgen over hoe het geld wordt verdeeld. Ze steunt het idee om het aanvraagproces eenvoudiger te maken, maar waarschuwt: “Dat mag geen blanco cheque worden voor Europese hoofdsteden. Regio’s moeten mee kunnen beslissen.”
VVD-Europarlementariër Anouk van Brug zegt juist geen grotere begroting te willen. Volgens haar zijn gerichte investeringen in defensie, energiezekerheid en technologie nodig. Ze keert zich daarnaast tegen nieuwe Europese belastingen op grote bedrijven. “Europa heeft een sterk bedrijfsleven nodig om concurrerend te blijven”, zegt Van Brug. “Maar de Europese Commissie doet juist het tegenovergestelde door onze bedrijven extra te belasten.”
Landbouwgeld
Ook de BBB “wijst de invoering van nieuwe EU-belasting voor bedrijven resoluut af”. Daarnaast is BBB-Europarlementariër Sander Smit fel tegen het krimpen van het landbouwbudget. Hij vindt dat boeren, tuinders en vissers blijvende steun verdienen, zonder ‘onrealistische groene voorwaarden’. Boeren, tuinders en vissers vormen dus de ruggengraat van Europa, stelt Smit. Korten op de steun die zij voorheen altijd kregen, kan niet door de beugel, zegt hij.
Ook Volt-Europarlementariër Anna Strolenberg richt zich op het landbouwgeld van de begroting. Volgens haar moet de directe inkomenssteun aan boeren stoppen. Daarnaast moet duurzaamheid speerpunt van het beleid worden.” Boeren krijgen nu nog directe inkomenssteun van Brussel. Die steun wordt steeds vaker afhankelijk gemaakt van duurzaamheidsprojecten, maar van Strolenberg mag het dus een stapje verder.
‘Te groot’
Voor wie is de begroting wel te groot? De PVV onder andere. De huidige begroting bestaat uit bijna 2.000 miljard euro, waarvan 800 miljard euro aan leningen. De nieuwe begroting bestaat uit 2.000 miljard euro zonder leningen, sterker nog, de leningen van nu worden in de nieuwe begroting juist afgelost. De PVV noemt het voorstel “bijna een verdubbeling” ten opzichte van de vorige begroting. Volgens de grootste Nederlandse fractie in het Europees Parlement is het voorstel van de Commissie onaanvaardbaar. De partij vreest hogere dat Nederland meer geld moet afstaan aan Brussel. De PVV wil juist een kleiner, slagvaardiger EU-budget. Subsidies voor ngo’s en ontwikkelingshulp mogen wat de partij betreft worden geschrapt. Het stoppen met “onbegrensde uitbreidingsplannen” met landen in het oosten zou flink wat geld vrij maken, stelt de partij. Geef het dan uit aan de eigen burgers, aldus de PVV.
Ook de SGP vindt dat het allemaal wat bescheidener mag. De huidige geopolitieke ontwikkelingen vragen wel om investeringen, maar dat hoeft volgens SGP-Europarlementariër Bert-Jan Ruissen niet allemaal uit de EU-begroting te komen. Extra Europese belastingen zijn, wat betreft de SGP, niet nodig. Ruissen stelt voor de cohesiefondsen, geld bedoeld om regio’s economisch te steunen, te halveren.
Den Haag
En ook uit Den Haag klikt een oproep tot zuinigheid. Demissionair minister van Financiën Eelco Heinen vindt 2.000 miljard veel te veel. “Europa is belangrijk voor onze welvaart, maar de voorgestelde begroting is echt te hoog.” De discussie moet niet gaan om hoeveel de EU kan uitgeven, volgens Heinen, maar om hoe het beter kan worden uitgegeven. Geld dat er al is moet dus slimmer en effectiever besteed worden.
Niemand lijkt tevreden want ook uit het Comité van de Regio’s klinkt commentaar. Niet zozeer om de grootte van het budget maar om de rol van provincies, gemeenten en alle andere regionale overheden in Europa. “Na maanden van onnodige geheimzinnigheid komt de Commissie met een ingewikkeld voorstel dat de rol van regio’s en steden in gevaar brengt”, zegt de voorzitter van het Comité Kata Tüttö. Ze ziet geen garanties terug dat regio’s zullen profiteren van de cohesiegelden. Het is niet duidelijk hoe regionale overheden betrokken worden bij het verdelen van Europees geld, stelt Tüttö. “Het lijkt erop dat de Commissie zelf meer controle wil hebben en tegelijkertijd EU-landen vrij spel geeft”, zegt ze. Zo vallen regionale overheden tussen wal en schip.