Op het slagveld heeft Oekraïne de afgelopen weken veel terrein gewonnen. Maar hoe is het land er financieel-economisch aan toe? Dit verhaal van Marko Bos staat vandaag in de nieuwsbrief Brussels Peil, waarin je elke week wordt bijgepraat over geopolitieke ontwikkelingen in heel Europa.

De oorlog heeft het land veel schade toegebracht: niet alleen in mensenlevens, maar ook aan transportinfrastructuur en aan woningen. Onderzoekers schatten dat Oekraïne vanaf het begin van de oorlog in februari 2022 tot begin september ongeveer 7,5 procent van de productiecapaciteit kwijt is geraakt. Een deel daarvan kan worden herwonnen door herovering van bezette gebieden, herstelfinanciering en terugkeer van vluchtelingen.

De oorlog belast het overheidsbudget van Oekraïne heel zwaar. Het aandeel van defensie en veiligheid & justitie in de overheidsbegroting is gestegen van zo’n tien procent aan het begin van het jaar naar rond vijftig procent nu.

De extra uitgaven voor defensie en veiligheid gaan gepaard met forse begrotingstekorten – want niet alles is op te vangen met een herschikking binnen de begroting. Die tekorten zijn in eerste aanleg (monetair) gefinancierd, door de Centrale Bank, maar dat is natuurlijk geen houdbare zaak, omdat daardoor de inflatie oploopt en de waarde van de munt wordt ondermijnd. 

Inmiddels hebben zich externe donoren gemeld om de begroting van Oekraïne te financieren.

Waar komt dat geld vandaan?

• Toegezegd in totaal 34,9 miljard dollar (per 15 september);
• Giften 14,5 miljard;
• Leningen 20,4 miljard.

De Verenigde Staten is het meest royaal: 13 miljard dollar aan giften. De Europese Unie blijft daarbij achter, met 10,3 miljard dollar, bijna uitsluitend in de vorm van leningen. 

Hiermee lijkt de financiering van de Oekraïense begroting 2022 geregeld. Voor een afdoende dekking van het geraamde begrotingstekort in 2023 is rond 50 miljard dollar aan externe financiering nodig. Daarnaast moet nog het herstel van kritische infrastructuur worden gefinancierd: in 2023 gaat het om 17 miljard dollar. Dat zijn op zich forse bedragen – die door de bondgenoten van Oekraïne overigens goed zijn op te brengen, want het gaat om niet meer dan 0,1 procent van hun gezamenlijke bbp. 

De politieke discussie gaat nu over de vraag of het verstandig is om Oekraïne leningen te geven i.p.v. giften. Na de oorlog zullen de kosten voor wederopbouw torenhoog zijn en als het land dan ook nog leningen aan andere landen moet afbetalen, is de vraag of er van die wederopbouw veel terecht komt.
Meer verhalen lezen? Klik hier voor de nieuwsbrief Brussels Peil. Vriend worden kan ook!