Beleggers zijn bang dat Frankrijk, een land met een hoge schuldenlast, zichzelf steeds verder in de problemen brengt. Op dit moment heeft het land een schuld van 3000 miljard euro. Dat is 112 procent van het bruto binnenlands product (bbp), terwijl dit volgens de Europese afspraken maar zestig procent mag bedragen.
Over deze schuld moet rente worden betaald. En als je niet bezuinigt, neemt de schuld alleen maar toe. Dat was de afgelopen tijd al een probleem, maar zal nog meer gaan spelen als de nieuwe regering extra geld gaat uitgeven. Dan is er namelijk nieuw geld nodig, en dat kan alleen geleend worden.
Maar er bestaat geen gratis geld. Als RN komende week een regering kan vormen, is er ongeveer 707 tot 120 miljard euro nodig om het nieuwe beleid te kunnen uitvoeren. En dat heeft een prijs. De voorwaarden om te mogen lenen zullen aangescherpt worden. Oftewel, Frankrijk zal meer geld moeten gaan betalen, waardoor de schuld verder oploopt. En dat raakt ook de andere landen. Simpel gezegd: omdat we allemaal met de euro betalen, heeft dat ook in Nederland gevolgen. De euro komt onder druk te staan en zal minder waard worden.
Snuffelmissie
Of het echt zo’n vaart zal lopen, hangt vooral af van wat de Fransen gaan doen. Ze zouden kunnen aankloppen bij het ESM. Dat is een noodfonds voor landen die in financiële problemen verkeren. De pot met geld is in het leven geroepen na de Griekse crisis. Maar ook hier zijn voorwaarden aan verbonden. Frankrijk zal dan in snel tempo aan de regels van de euro (het Stabiliteits- en Groeimechanisme) moeten voldoen. En dat betekent bezuinigen. Geen prettig vooruitzicht als je net een groot aantal verkiezingsbeloftes hebt gedaan die geld kosten.
Bovendien loop je de kans dat je gecontroleerd wordt. Denk aan de missies die Jeroen Dijsselbloem destijds in Griekenland deed om daar in de snuffelen en te kijken of ze zich wel aan de afspraken hielden. Onze huidige minister van Buitenlandse Zaken Caspar Veldkamp (destijds ambassadeur in Athene) weet dat het niet fijn is om onder curatele te staan. Hij was niet echt geliefd in Athene in die dagen.
Financieel meel
De Centrale Bank zou op zich kunnen helpen. Er is een speciale pot met geld om staatsleningen (obligaties) van een euroland op te kopen. Voor de liefhebber: het Transmission Protection Instrument (TPI). Maar er is twijfel in Frankfurt, waar de ECB gevestigd is, om het te gebruiken.
Toevallig was er deze week een bijeenkomst van centrale bankiers in Portugal. En daar viel te horen dat ze geen brand willen blussen, zonder dat de bron van het vuur wordt aangepakt. Oftewel, als Frankrijk doorgaat met het uitgeven van geld gaan ze niks doen.
Bovendien willen de bankiers de financiële markten niet het idee geven dat ze opnieuw kost-wat-het-kost de euro gaan redden. En dus kijken de bankiers naar Brussel, waar ze voorlopig de discussie over wat in het jargon het buitensporige tekort van Frankrijk heet, uit de weg gaan. Pas dit najaar wordt besproken wat ze er aan gaan doen.
Tot die tijd praat de baas van de ECB Christine Lagarde met financieel meel in de mond. “De Europese Centrale Bank moet doen wat ze moet doen”, was alles wat ze er over kon vertellen. Meer over de Franse verkiezingen lees je in het stuk dat onze Frankrijk-correspondent Meike van Noortwijk voor Brusselse Nieuwe heeft geschreven. Klik hier.
Ook elke zondagochtend gratis dé Europa-nieuwsbrief vol geopolitieke analyses van onze hoofdredacteur Bert van Slooten (cartoon), hardnekkige geruchten en heel veel Europees nieuws gratis in je mail? Abonneer je hier.