Komt ze of laat ze het afweten? Ursula von der Leyen laat iedereen in spanning over de vraag of ze meedoet aan het eerste grote Europese verkiezingsdebat in Maastricht. Op 29 april vindt daar de aftrap plaats van de verkiezingscampagne met een debat tussen de zogenoemde spitzenkandidaten: de lijsttrekkers van de verschillende politieke families.
Het debat wordt georganiseerd door studio Europa in Maastricht, in samenwerking met Politico. Ook is het nog niet zeker of de topkandidaat van de sociaaldemocraten Nicolas Schmit (Luxemburg) zal verschijnen. De Europese conservatieven (ECR), die wellicht de derde politieke partij in het Europees Parlement worden, zullen in ieder geval niet meedoen.
Bas Eickhout, de lijstrekker voor GroenLinks-PvdA, zal als kandidaat voor de Groenen wél meedoen. Ook Maylis Roßberg van de European Free Alliance, die opkomt voor regionale bewegingen, is van de partij. En verder Walter Baier van de Left. De liberalen hebben eveneens nog niet gezegd of ze komen.
Tot zover het debat
Belangrijker zijn de nationale debatten (zie onze agenda). En mogelijk nog belangrijker zijn de bijeenkomsten na de verkiezingen. Op 13 juni is er een G7 top (waar Nederland niet bij is). Daar bespreken de leiders van de grote landen (Italië, Duitsland, Frankrijk) voor het eerst de opvolgingskwestie. Kan Ursula von der Leyen door?
Dit is de opmaat naar een informele bijeenkomst op 17 juni van alle Europese regeringsleiders. Het kan zijn dat zij er op dat moment niet uitkomen. Dan is er nog een laatste mogelijkheid om tijdens de gewone Europese Top van 27 en 28 juni iemand voor te dragen.
Tijdens de drie bijeenkomsten zal het niet alleen gaan over wie de voorzitter van de Europese Commissie moet worden. Ook de nieuwe voorzitter van de Europese Raad, de chef Buitenland (opvolger van Borrell) en de voorzitter van het Europees Parlement worden via het overleg verdeeld.
Huwelijkse voorwaarden
Daarna is het woord aan het Europees Parlement. Die beginnen op 16 juli in Straatsburg met het kiezen van de nieuwe voorzitter (er moet nog wel formeel worden gestemd). Daarna worden alle andere posities in het Parlement verdeeld. Op dat moment hoeven ze nog niet te beslissen wat ze vinden van de nieuwe voorzitter van de Europese Commissie.
Het Europees Parlement moet de nieuwe voorvrouw (of man) wel goedkeuren, maar de discussie gaat er nu over op welk moment het ja-woord wordt gegeven. Het wordt hoe dan ook een relatie met huwelijkse voorwaarden. De verschillende partijen zullen toezeggingen willen voordat ze voor gaan stemmen.
Dat zullen pittige onderhandelingen zijn, zo is de verwachting. Zowel aan de rechter- als aan de linkerkant zijn er nogal wat eisen voor de nieuwe Europese Commissie. Natuurlijk speelt de verkiezingsuitslag een grote rol, maar het gaat vooral om de meerderheid – 361 stemmen om precies te zijn – en de vorige keer had Von der Leyen er net genoeg (zeven) om gekozen te worden.
Ook elke zondagochtend gratis de Europa nieuwsbrief vol geopolitieke analyses van onze hoofdredacteur Bert van Slooten (cartoon), hardnekkige geruchten en heel veel Europees nieuws gratis in je mail? Abonneer je hier. Geïnteresseerd in de oorlog in Oekraïne in Brussel de stemming bepaalt? Lees dan ook onze defensienieuwsbrief. Klik hier om je in te schrijven.
