Het is zover. Oud-premier Mark Rutte is officieel de nieuwe secretaris-generaal van de NAVO. Hij neemt daarmee het stokje over van de Noor Jens Stoltenberg. Stoltenberg was de afgelopen tien jaar de baas van het militaire bondgenootschap.
Rutte heeft een zware tijd voor de boeg. Er is de oorlog in Oekraïne, de achterblijvende Europese defensie-industrie en de mogelijke overwinning van Donald Trump. Ruttes tijd als NAVO-baas wordt nauwlettend gevolgd. Ook in het Europees Parlement. Veel Europarlementariërs wensen hem niet alleen succes, maar geven ook wat tips.
‘Vijf over twaalf’
PvdA/GroenLinks-Europarlementariër Thijs Reuten bijvoorbeeld. Hij houdt zich in Brussel bezig met buitenlandse zaken en dus ook met de oorlog in Oekraïne. “Mijn tip? Geef niet toe aan autocraten binnen en buiten de NAVO”, legt Reuten uit. Hij doelt op de Russische president Poetin, de Servische president Aleksandar Vučić en de Hongaarse premier Viktor Orbán.
De laatste twee onderhouden nauwe banden met Moskou en weigeren Rusland sancties op te leggen voor de invasie van Oekraïne. Rutte mag zich niet laten gijzelen door de dwarsliggende houding van Orbán en Vučić, stelt Reuten. “Het is cruciaal voor de NAVO en de EU dat er iemand op die stoel zit die begrijpt dat het eigenlijk vijf over twaalf is en niet vijf voor twaalf als het aankomt op het zorgen dat Oekraïne wint”, zegt Reuten. Verder hoopt Reuten dat Rutte de EU kan stimuleren om meer samen te werken en te investeren op het gebied van defensie.
Grote uitdagingen
Partijgenoot van Rutte, Europarlementariër Malik Azmani (VVD), is blij dat Rutte zo’n belangrijke positie als NAVO-baas op zich neemt. “De NAVO staat voor grote uitdagingen. In een onrustige wereld is het cruciaal om de eenheid binnen de alliantie te bewaren”, zegt Azmani. Denk aan de eerder genoemde oorlog in Oekraïne, maar ook de steeds assertievere en dreigende houding van China, dat steeds vaker zinspeelt op een invasie van Taiwan.
Echte concrete tips heeft Azmani niet voor Rutte. Hij heeft vertrouwen in de oud-premier. “Ik geloof dat Rutte de juiste persoon is om de NAVO te leiden. Een eensgezinde, sterke NAVO is cruciaal voor onze veiligheid.”
‘Vaart maken’
Samen optrekken als militair bondgenootschap is ook belangrijk voor Volt-Europarlementariër Reinier van Lanschot. Hij hoopt zich in Brussel straks met defensie bezig te houden. “De wereld wordt onveiliger”, stelt hij. “Dus is het trans-Atlantische bondgenootschap ontzettend belangrijk voor onze veiligheid. We moeten samen optrekken en vaart maken.”
Zo wil Van Lanschot dat NAVO-landen en de EU zich gaan inzetten om de infrastructuur in Europa te verbeteren. Zo kunnen militaire eenheden sneller over het continent bewegen. Ook hoopt hij dat Rutte zich inzet om de beperkingen die gelden voor wapens die NAVO-landen aan Oekraïne leveren, weg zal nemen. Veel raketten die Amerika en het Verenigd Koninkrijk aan Oekraïne leveren mogen bijvoorbeeld niet diep in Rusland ingezet worden.
Wat betekent het Europese beleid op de oorlog in Oekraïne voor Nederland? Iedere twee weken krijg je een update van de ontwikkelingen. Abonneer je hier op de nieuwsbrief Defensie & Veiligheid