Vandaag vergadert het Europees Parlement over haar reactie, voorbereid door de Nederlandse Europarlementariër Anja Hazekamp (PvdD), op de plannen van Eurocommissaris Frans Timmermans voor de productie van gezond, diervriendelijk, hoogwaardig en duurzaam voedsel in de hele Unie. En dat zonder dat dit ten koste gaat van de voedselveiligheid, het milieu en het inkomen van agrariërs. De van-boer-tot-bord-strategie is dus een flinke hap. Kan de Europese Unie dit waarmaken? Wij zetten alvast een overzicht van de verschillende insteek die Nederlandse Europarlementariërs hebben op dit onderwerp, voor u op een rijtje:
SGP: licht op oranje
Bert-Jan Ruissen verwijst naar de verschillende studies die vraagtekens zetten bij de maatregelen, het nieuwste luik binnen de Europese Green Deal. “Steeds meer lichten gaan van groen op oranje voor de Boer- tot- Bord strategie van Eurocommissaris Frans Timmermans. Al drie studies tonen grote nadelen en risico’s.”
Zo zouden Europeanen bij misoogsten afhankelijk worden van andere continenten. “Dat risico moeten we niet nemen. De les van de hoge aardgasprijzen is dat we te afhankelijk zijn van import” stelt Ruissen. De oplossing? Europa moet zelf voldoende landbouw behouden.
CDA: van boer tot bord en straks tekort?
Ook Schreijer-Pierik is kritisch: “Nederlandse boeren zijn per kilogram product de duurzaamste voedselproducten van Europe en de Europese boeren zijn op hun beurt weer de duurzaamste landbouwers ter wereld”.
Schreijer-Pierik vreest dat de strenge eisen onwerkbaar zijn voor landbouwers waardoor de voedselproductie zal verschuiven tot buiten de Nederlandse en uiteindelijk ook buiten de Europese grenzen met het risico dat er dan minder regulering is. Dit zou volgens de Europarlementariër uiteindelijk tot meer uitstoot en aantasting van de natuur leiden.
De van-boer-tot-bord-strategie was al omstreden omdat een rapport over de effecten van de plannen zes maanden werd achtergehouden. Dat daar in het Europees Parlement niet meer vragen over komen, vindt Schreijer-Pierik onbegrijpelijk:
“De linkse, groene en liberale fracties in het Europees Parlement stemden tegen een plenair debat over het achterhouden van een rapport over de gevolgen van deze plannen door Eurocommissaris Frans Timmermans. Hun gebruikelijke pleidooi voor transparantie geldt dus blijkbaar alleen voor rapporten die hen zelf goed uitkomen,” aldus de CDA-politica.
CU: voedselzekerheid voorop
Europarlementariër Peter van Dalen is dan weer positief over de voedselplannen, maar wijst ook op het belang van transparantie: “Deze ambitie steun ik van harte, maar ik ben ook blij dat er effectenbeoordelingen aan te pas komen, zodat we zeker weten of Europa zichzelf niet in de voet schiet wanneer het aankomt op voedselzekerheid.”
PvdA: tijd voor verandering
Mohammed Chachim is erg lovend: “We moeten de hele keten van onze voedselvoorziening beter inrichten, zowel in het belang van onze gezondheid als het klimaat. Het is tijd om ons Europese voedselsysteem te verduurzamen.”
Volgens Chachim heeft Iedereen recht op gezonde voeding die duurzaam en voor eerlijke prijzen wordt geproduceerd. “De compromissen die er nu liggen zijn gebalanceerd en zullen hier zeker aan bijdragen.”
Het antwoord van Timmermans
Hoewel de komst van de van-boer-tot-bord-strategie wordt gesteund, lijkt er vooral veel onzekerheid te zijn over de haalbaarheid van de plannen. Deze twijfel wordt gevoed door recente studies, al stelt Eurocommissaris Timmermans dat die geen volledig beeld schetsen:
Het debat is vanmiddag vanaf 17.00 uur hier te volgen. Dinsdag wordt er gestemd en woensdag volgt de uitslag.
De Boer-tot-Bord-strategie is een strategie, geen wetgeving. Deze bestaat uit wetgevende voorstellen en ideeën om bestaande regels te herzien. Ze zijn hier kort opgesomd. De strategie zelf werd in mei 2020 door de Commissie gepresenteerd. Vandaag debatteren de leden van het Europees Parlement over hun wensen-/eisenlijst bij deze strategie. Morgen volgt daar een stemming over. De Commissie moet vervolgens aan de slag met de eisenpakket dat het Parlement erdoor heeft gestemd.
