Met één druk op de knop per direct geld overmaken: in Nederland zijn instantbetaalsystemen zoals iDeal en Tikkie niet meer weg te denken. Maar binnen de EU is ons land een voorloper. Wie de restaurantrekening met zijn Europese vrienden wil splitsen, komt al snel van een koude kermis thuis.

Een nieuwe Europese wet moet instantbetalingen daarom verplichten. Sommige landen, zoals Nederland en Spanje, hebben al systemen die instantbetalingen mogelijk maken. Nu wordt dit ook realiteit in heel de Europese Unie.

“Hiermee maken we iets mogelijk waar mensen en bedrijven écht om geven in hun dagelijks leven”, vertelt Europarlementariër Michiel Hoogeveen (JA21), die namens het Europees Parlement hoofdonderhandelaar was (en dus verantwoordelijk voor het parlementaire besluitvormingsproces).

Woensdagmiddag zal het volledige Europees Parlement over de plannen stemmen. 

Systemen uit de jaren tachtig

Hoogeveen vindt het absurd dat instantbetalingen nog niet de norm zijn: “Heb je je nooit afgevraagd waarom een pakketje sneller arriveert dan een betaling van een vriend uit een ander EU-land? Waarom kunnen we e-mails in een fractie van een seconde over de hele wereld versturen, maar duurt een betaling in de EU twee tot drie werkdagen?”

“Ons betaalsysteem dateert nog van de jaren tachtig. Met deze nieuwe wet bereiken we eindelijk de 21e eeuw”, vertelt Hoogeveen. Een van de redenen waarom de overgang niet spontaan gebeurde: de hogere transactiekosten omdat financiële instellingen hun systemen een opfrisbeurt moeten geven. 

Abonneer je op onze nieuwsbrief De week van de euro

Eurocommissaris voor Financiële Diensten Mairead McGuinness sluit zich daarbij aan: “Het concept van instantbetaling is niet nieuw. Maar het zal nooit de norm worden zolang deze wet niet in werking treedt.” McGuinnes ziet heel wat voordelen: de cashflow van bedrijven gaat erop vooruit, winkels kunnen instant-terugbetalingen aanbieden en ngo’s kunnen sneller donaties ontvangen in crisistijden.

“Veiliger dan ooit”

Het idee is simpel: financiële instellingen in EU-landen die de euro gebruiken, moeten instant-overschrijving verplicht aanbieden. In niet-eurolanden moeten financiële instellingen die transacties in euro’s aanbieden, die instant-overschrijving ook verplicht aanbieden door middel van snelle omzetting van de eigen munt naar de euro. Voor die instantbetalingen mogen financiële instellingen geen extra kosten in rekening brengen.

Om fraude te voorkomen, moeten banken binnen die tien seconden ook een foutmelding geven wanneer het rekeningnummer niet overeenkomt met de naam van de ontvanger. Doen banken dit niet, dan moet de verzender gecompenseerd worden voor het bedrag, wanneer er iets misgaat. 

Verder moet de verzender binnen de tien seconden de melding krijgen dat zijn geld goed is ontvangen. Voor extra veiligheid moet de klant bovendien de mogelijkheid krijgen om een limiet te stellen aan de hoeveelheid geld die hij per dag via instant-overschrijvingen over kan maken. 

“Transacties worden veiliger dan ooit”, besluit Hoogeveen. 

Meer over deze zes fases in de Europese wetgevingsfabriek lees je hier.