Hansen herhaalde maandag bij de Landbouwraad zijn positieve boodschap aan boeren die hij afgelopen vrijdag tijdens zijn bezoek aan Nederland ook verkondigde: “Geen one-size-fits-all-aanpak, maar een vereenvoudiging van het beleid dat op de boerderijen voelbaar zal zijn”.
Wiersma is blij met de nieuwe wind die door de visie van Eurocommissaris waait vanuit Brussel. Net als het kabinet vindt Hansen een krimp van de veestapel niet noodzakelijk. De focus moet volgens hem liggen op het veiligstellen van de Europese voedselzekerheid, zeker gezien de huidige geopolitieke spanningen. In die boodschap kan Wiersma zich volledig vinden. “Als je echt een land wilt ontwrichten, moet je zorgen dat de supermarkten leeg zijn. Dan is het een puinhoop binnen enkele dagen. Het fundament van alles is zekerheid op voedsel”, aldus de minister.
Nog geen groen licht voor renure
Een van de belangrijkste prijzen voor het kabinet, groen licht voor kunstmestvervanger renure, kan Wiersma echter nog niet mee naar huis nemen. Renure, kunstmest gemaakt van dierlijke mest, biedt een oplossing voor de mestcrisis in Nederland. De benodigde meerderheid voor goedkeuring voor het middel blijft al een jaar uit, doordat een aantal lidstaten nog bezwaren heeft.
In juni wordt er opnieuw over gestemd, en Wiersma hoopt dan met goed nieuws naar Den Haag te kunnen komen. “Nederland is er klaar voor, we willen daar echt helemaal mee los”, aldus de minister.
Sancties op Russische kunstmest
Zolang Renure nog niet toestaan is, blijft de Europese landbouwsector grotendeels afhankelijk van kunstmest uit Rusland. Maar omdat importeren uit Rusland ook betekent dat de oorlogskas van Poetin gespekt wordt, kondigde de Europese Commissie vorige maand aan de invoerheffing op Russische kunstmest te willen verhogen van 6,5 procent naar 100 procent.
De landbouwsector vreest dat deze importheffingen zullen leiden tot hogere prijzen. Wiersma zegt de ontwikkelingen nauwlettend te volgen, maar benadrukt dat Nederland, dankzij de eigen kunstmestproductie van het bedrijf Yara, minder kwetsbaar is dan sommige andere Europese landen. Tegelijkertijd, stelt Wiersma, onderstreept deze discussie juist hoe belangrijk het is dat Renure snel groen licht krijgt.
Tegenwind
Dat de uitdagingen voor de sector niet als sneeuw voor de zon verdwenen zijn door de optimistische boodschap van Hansen, beseft ook Wiersma: “Wat betreft de Landbouwcommissaris hebben we de wind mee, maar voor de thema’s waar we op het gebied van landbouw tegenaan lopen, hebben we met Jessika Roswall (Eurocommissaris voor milieu en water, red.) te maken. Daar zit nog wel wat tegenwind.”
Derogatie
Zo noemt Wiersma het belang van het voortbestaan van derogatie, een regeling waardoor boeren onder voorwaarden meer stikstof mogen uitstoten dan toegestaan onder de EU mest-richtlijn. Of er in 2026 nog nieuwe derogatievergunningen mogen worden afgegeven, blijft vooralsnog onduidelijk.
De minister stelt dat het “absoluut geen gelopen race is” en met Roswall in gesprek wil om naar het totaalplaatje te bekijken en andere manieren te vinden om de uitstoot van stikstof in Nederland terug te dringen. “Er zijn zoveel wegen die naar Rome leiden. De weg die ik zou kiezen, is die met het behoud van onze landbouwers”, aldus Wiersma.