Nederland wordt overspoeld met pakketjes uit China. Per dag ontvangt Nederland 1,7 miljoen pakketjes van Chinese webwinkels. Een groot deel daarvan voldoet niet aan Europese veiligheids- en milieueisen. Toezichthouders maken zich daar grote zorgen over en roepen op tot nieuwe, Europese regelgeving om op te kunnen treden tegen deze webwinkels.

Woensdag spraken zij met de commissie voor Economische Zaken van de Tweede Kamer over wat Nederland kan doen tegen deze ‘tsunami van onveilige pakketjes’. “Deze troep overspoelt ons continent en land”, aldus Kamerlid André Flach (SGP).

Van kleding tot ontploffende accu’s

Nederland is een belangrijk doorvoerland van bestellingen van buiten de Europese Unie, onder andere vanwege de haven in Rotterdam. Het grote meerendeel van de 1200 pakketjes die Nederland per minuut ontvangt wordt dan ook doorgestuurd naar andere landen in Europa.

Deze pakketjes bevatten van alles, van kleding en kerstlampjes tot fatbikes en kinderfietsen. Maar ook gevaarlijke producten, zoals vuurwerk, medicijnen die in Europa alleen op recept verkrijgbaar zouden moeten zijn en opladers met een hoog ontbrandingsgevaar. Veel van de producten voldoen niet aan Europese milieu- en veiligheidseisen.

Oneerlijke concurrentie

Naast de veiligheidsrisico’s zorgen deze producten ook voor een oneerlijk speelveld voor Europese en Nederlandse ondernemers. Zij worden er namelijk wel op afgerekend als hun producten niet aan de veiligheids- en milieu eisen voldoen.

Bovendien hoeft op pakketten met een waarde van minder dan 150 euro geen invoerbelasting te worden betaald. Volgens de Europese Commissie wordt bij 65% van de pakketjes de waarde kunstmatig omlaag gehaald, om zo importtarieven te ontwijken. Europese en Nederlandse webshops kunnen daardoor amper concurreren met de Chinese platforms en verkeren in zwaar weer.

Handhaven lastig

Doordat het om enorme hoeveelheden losse pakketjes gaat, die naast grote platforms als Temu en Shein ook van miljoenen kleine bedrijven komen, is het voor de douane onmogelijk om alle producten te controleren of op te treden tegen de bedrijven die deze producten naar Europa sturen. Bovendien komen er dagelijks niet alleen duizenden nieuwe producten bij, maar verschijnen er ook elke dag nieuwe platforms.

Omdat deze platforms doorgaans geen juridisch aanspreekpunt in de Europese Unie hebben, is het onder de huidige wetgeving amper mogelijk om de bedrijven die onveilige producten exporteren aan te pakken.

Ook zien de toezichthouders dat wanneer één Europees land strengere regels instelt, de handel snel verschuift naar een ander land.

Europese regels

De toezichtouders benadrukken dan ook dat het om een Europees probleem gaat, dat op Europees niveau moet worden aangepakt.

Ook de Europese Commissie erkent dat. Middels de Digital Services Act probeert de Commissie grote platforms als Shein en Temu te verplichten om te voldoen aan de Europese regels.

Mattheus Wassenaar, Inspecteur-Generaal bij de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) betwijfelt of dat de grote toestroom van onveilige spullen naar Europa zal doen stoppen. Hij vreest dat zodra een platform aangepakt wordt, er binnen een mum van tijd een vervangende website opduikt die de regels wel nog kan omzeilen. “Het is op dit moment een kat- en-muisspel”, aldus Wassenaar.

Hoewel Kamerleden het er grotendeels over eens zijn dat er opgetreden moet worden tegen de onveilige producten, vraagt PVV-Kamerlid Rachel van Meetelen zich af of Europa en Nederland zich niet alleen maar in de vingers snijden door meer regels in te voeren. Zij uitte haar zorgen dat dat uiteindelijk leidt tot hogere prijzen voor de consument.

“Veiligheid en duurzaamheid heeft een prijs, en of we die willen betalen is een politieke keuze”, zei Wassenaar in reactie daarop.

Handelsoorlog

Om de oneerlijke concurrentie van de Chinese webwinkels terug te dringen, heeft de Commissie vorig jaar ook een voorstel gepresenteerd waarin onder andere staat dat voortaan ook over pakketjes met een waarde minder dan 150 euro invoerbelasting moet worden betaald.

Kamerlid Henk Vermeer (BBB) vraagt of we niet juist in de richting een handelsoorlog met China gaan door de invoervrijstelling op te heffen.

Daarop reageerde Wassenaar dat er producten Nederland en Europa binnengebracht worden die niet aan de regels voldoen, waardoor Nederlandse en Europese bedrijven een groot concurrentienadeel hebben. “Dit is al een handelsoorlog”, aldus Wassenaar.