Komende week komt de Chinese president Xi Jinping naar Europa; hij landt vanavond. President Macron ontvangt hem in Parijs samen met Ursula von der Leyen, de voorzitter van de Europese Commissie. De presidenten gaan dinsdag samen naar de beroemde berg uit de Tour de France; de Col du Tourmalet. Daarna gaat hij naar Hongarije en Servië. Behalve de oorlog in Oekraïne (en Gaza), gaat het over de hulp van China aan Rusland bij het omzeilen van de sancties.
De inval was bij het bedrijf Nuctech, dat scanners maakt, waarmee je bagage kan controleren. Maar het zou ook gegevens opslaan die in handen kunnen vallen van de Chinese overheid, zo is de vrees. Officieel gaat het onderzoek, volgens een verklaring, over aanwijzingen die er op kunnen duiden dat buitenlandse subsidies de markt beïnvloeden.”
Wat heeft dat met medische apparatuur te maken?
Ook daar zijn sterke aanwijzingen over dat China de spelregels voor de vrije markt aan z’n laars lapt. De Europese Unie wil dat Europese bedrijven gelijke kansen krijgen om hun producten in China te verkopen. De gedachte is dat er verschillende regels worden gehanteerd, waardoor de Europese producten nooit een eerlijke kans krijgen. In ieder geval is onder leiding van de Eurocommissaris voor Handel Dombrovskis nu een onderzoek gestart.
De Europese Commissie gebruikt daarvoor de voorgestelde anti-buitenlandse subsidieverordening. Met die nieuwe bevoegdheid in de hand wordt ook onderzoek gedaan naar aanbestedingen voor windturbines in Frankrijk, Roemenië, Bulgarije, Griekenland en Spanje. Bij al die projecten zijn Chinese bedrijven betrokken.
In Bulgarije heeft een Chinees bedrijf zich, vanwege het strenger optreden van de EU, teruggetrokken uit een project om elektrische treinen (waarde iets meer dan 600 miljoen euro) te leveren, nadat bleek dat er wel erg veel overheidsgeld bij zat.
En zo loopt de spanning langzaam maar zeker op. Al eerder is de Europese Commissie een onderzoek gestart naar de elektrische auto’s die op de Europese markt worden gedumpt. En dan is er nog een medewerker van een AfD-Europarlementariër die informatie aan de Chinezen zou hebben verkocht.
Zijn de Chinezen onder de indruk?
Er komt nu heel veel op ze af. Hoewel Europa momenteel vooral veel onderzoek doet en nog geen harde maatregelen heeft genomen, zijn de Amerikanen er wel helemaal klaar mee. De Verenigde Staten zijn van mening dat China de Russen helpt om de Westerse sancties te omzeilen.
“China is de belangrijkste leverancier van machines, micro-elektronica, onderdelen voor de productie van munitie en raketbrandstoffen”, zegt de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken. Hij was vorige week op bezoek in Peking. En volgens de huidige secretaris-generaal van de NAVO, de Noor Jens Stoltenberg voorziet China de Russen ook van betere satellieten om tijdens de oorlog tegen Oekraïne te gebruiken. Blinken waarschuwde dat de Verenigde Staten klaar zijn om sancties tegen China in te stellen.
Een klein gebaar richting de Europese Unie is in ieder geval het opschorten van een nieuwe Tik Tok-app; Tik Tok Lite. Een speciale app, die al gelanceerd was in Spanje en Frankrijk, waar volwassenen (het is 18 plus) filmpjes kunnen zien en liken (afdeling duimpje omhoog). Maar de app is dusdanig verslavend dat de Europese Commissie zich grote zorgen maakt.
Als er aan de verslavende elementen (je kon heel veel bonussen verdienen) niet snel wat gedaan zou worden, zou de Europese Commissie met boetes komen (op basis van de nieuwe wet Digital Services ACT). En dus besloot het bedrijf (ByteDance) de nieuwe app voorlopig niet op de rest van Europese markt uit te brengen.
Volgens diplomaten is dat een goed signaal, omdat China zo laat zien wat Europa ook graag wil; namelijk handelen. De vraag is deze week vooral wat de voorwaarden zijn. De spelregels. Oftewel handelen we volgens de Chinese of de Europese regels?
Ook elke zondagochtend gratis dé Europa-nieuwsbrief vol geopolitieke analyses van onze hoofdredacteur Bert van Slooten (cartoon), hardnekkige geruchten en heel veel Europees nieuws gratis in je mail? Abonneer je hier.
