De Europese Unie heeft de afgelopen begrotingsperiode niet twintig, maar slechts dertien procent van het budget aan de bescherming van het klimaat uitgegeven. Dat constateert de Europese Rekenkamer.
De Europese Commissie had zichzelf de afgelopen begrotingsperiode, van 2014 tot 2020, tot doel gesteld twintig procent van het gehele EU-budget uit te geven aan klimaatmaatregelen. Dat is gelukt, vond de Commissie. De Europese Rekenkamer heeft dat gecontroleerd en komt vandaag tot een andere conclusie. In plaats van twintig procent is slechts dertien procent van het EU-budget uitgegeven aan klimaatbeschermende maatregelen.
Dat de Rekenkamer uitkomt op een veel lager percentage, komt doordat de Commissie veel uitgaven onterecht heeft gemarkeerd als ‘groen’, vertelt Joëlle Elvinger, het Luxemburgse lid van de Europese Rekenkamer. Elvinger benadrukt: het is niet zo dat het ‘onterecht groene geld’ aan iets heel anders is uitgegeven, maar veel uitgaven blijken helemaal geen effect te hebben gehad.
Zo is de helft van de klimaatuitgaven van de EU naar landbouw gegaan. De Rekenkamer komt tot de conclusie dat die investeringen niet hebben geleid tot vermindering van de CO2-uitstoot, terwijl dat juist de motivatie was van de Commissie om die uitgaven als groen te markeren.
Inconsistente klimaatboekhouding
Een ander probleem volgens de Rekenkamer is dat de klimaatimpact van bestedingen op alle beleidsterreinen verschillend wordt berekend. Het gevolg: een inconsistente en incomplete klimaatboekhouding. En die inconsistenties worden door de Commissie niet snel opgemerkt, omdat er alleen naar de beoogde klimaatimpact van investeringen wordt gekeken vóórdat het geld wordt uitgegeven. Achteraf vindt er geen evaluatie plaats van de investeringen, terwijl dat wel zou moeten, zegt Elvinger.
Bewuste ‘greenwashing’, het bestempelen van activiteiten als klimaatvriendelijk terwijl ze dat niet zijn, is het volgens Elvinger niet.
Lage verwachtingen, hoge doelen
De Commissie werkt aan verbetering, ziet Elvinger, maar erg hoge verwachtingen heeft ze nog niet: “We verwachten de komende tijd beperkte verbetering te zien”.
Voor de huidige begrotingsperiode, die loopt van 2021 tot 2027, heeft de Europese Commissie het klimaatdoel nog hoger gezet: dertig procent van alle uitgaven moet gaan naar de bestrijding van klimaatverandering.
